W artykule podjęto próbę ukazania różnic zdań w Episkopacie Polski wobec koncepcji unormowania relacji z władzami państwowymi po II wojnie światowej. Zwrócono uwagę na udział biskupów należących do Komisji Głównej Episkopatu Polski w rozmowach sondażowych, a następnie pracach Komisji Mieszanej, które doprowadziły do podpisania pierwszego w dziejach relacji katolicyzmu z komunizmem tzw. porozumienia między państwem a Kościołem z 14 kwietnia 1950 r. Na tym tle uwzględniono ewolucję stanowiska najważniejszych biskupów w procesie negocjacji, podpisania deklaracji i jej bezpośrednich następstw oraz przeprowadzono reinterpretację części tez zawartych w dotychczasowej literaturze. Ujęto kontekst poszczególnych etapów negocjacji oraz kontrowersje występujące w kierownictwie episkopatu, korzystając z zapisków biskupa kieleckiego Czesława Kaczmarka, który jako członek Komisji Głównej uczestniczył w kolejnych etapach rozmów między przedstawicielami Kościoła a państwa. W pierwszej fazie obowiązywania wspólnej deklaracji opowiedział się za renegocjacją zawartego układu i był pierwszą jego ofiarą. The article attempts to present the disagreements in the Polish Episcopate regarding the idea of normalising relations with state authorities after World War II. Attention was drawn to the participation of bishops belonging to the Main Council of the Polish Episcopate in exploratory discussions, and then in the work of the Joint Commission, which led to the signing of the so-called agreement between the state and the Church of 14th April 1950, which was the first such agreement in the history of the relations between Catholicism and communism. The evolution of the position of the most important bishops in the process of negotiations, the signing of the declaration and its direct consequences have been considered and some of the theses contained in the hitherto research have been reinterpreted. The context of particular stages of negotiation and controversies occurring in the episcopal leadership were presented by using (among others) the notes of Czesław Kaczmarek, the Bishop of Kielce. He, as a member of the Main Commission, participated in subsequent stages of talks between the representatives of the Church and the state. In the first phase of the joint declaration, he was in favour of renegotiation of the concluded agreement and was its first victim.
Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach
oai:bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl:4469 ; doi:10.25951/4412
14 lut 2023
30 gru 2021
110
125
https://bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl/publication/4412
Nazwa wydania | Data |
---|---|
Gryz, Ryszard, Episkopat Polski a koncepcja porozumienia z władzami państwowymi (1946–1950) | 14 lut 2023 |