Wkład Stanisława Franciszka Zajączkowskiego w badania dziejów Litwy i Prus w XIII–XV wieku

Ilgiewicz, Henryka

Planned object

Title: Wkład Stanisława Franciszka Zajączkowskiego w badania dziejów Litwy i Prus w XIII–XV wieku

Abstract:

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie krótkiego życiorysu i dorobku naukowego Stanisława Franciszka Zajączkowskiego (1890–1977), polskiego historyka, mediewisty, archiwisty, absolwenta Uniwersytetu we Lwowie, profesora Uniwersytetu Stefana Batorego oraz Uniwersytetu Łódzkiego. Zajączkowski urodził się 29 stycznia 1890 r. we Lwowie. Studiował historię na Uniwersytecie we Lwowie. W 1921 r. na tymże uniwersytecie obronił pracę doktorską o Żmudzi w XIII w. Pracował w Archiwum Państwowym we Lwowie. Publikował prace naukowe w czasopismach „Kwartalnik Historyczny” i „Ateneum Wileńskie”. W roku akademickim 1927/1928 odbył staż naukowy we Francji. W 1930 r. habilitował się na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie na podstawie pracy Polska a Zakon Krzyżacki w ostatnich latach Władysława Łokietka. W 1932 r. Zajączkowski został powołany na Katedrę Historii Średniowiecznej i Nauk Pomocniczych Historii na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, gdzie pracował do 15 grudnia 1939 r. Po przybyciu do Wilna oprócz pracy na uniwersytecie czynnie uczestniczył w działalności wielu towarzystw i instytucji naukowych, kontynuował badania nad historią Litwy i zakonu krzyżackiego w Prusach w XIII–XV w. Opublikował liczne prace z tego zakresu (książki, artykuły, recenzje), które wniosły znaczący wkład w poznanie średniowiecznych dziejów Litwy i sąsiednich Prus. Po drugiej wojnie światowej Zajączkowski zamieszkał w Łodzi, w latach 1945–1960 pracował na Uniwersytecie Łódzkim. Zmarł 10 października 1977 r.

Spis treści
Artykuły
11 Agnieszka Bartnik (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Ptisáne (πτισάνη) w rzymskich kuracjach weterynaryjnych
37 Mateusz Jezuit (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), Kontekst wojen XIII-wiecznej Kastylii w przekazie pierwszej części Poema de Fernán González
65 Daniel Pfitzer (Eberhard Karls Universität Tübingen), Johannes Brenz und die Reformation in Schwäbisch Hall
107 Szymon Kazusek (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), Rzeka, ludzie i towary. Z dziejów Wisły i spławu wiślanego w rejonie Krakowa w latach 1674–1700
139 Konrad Kołodziejczyk (Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk), Małżeństwa w parafii Nowy Korczyn w drugiej połowie XVIII wieku
169 Eugeniusz Niebelski (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie), „Miechanik” Bratinskij – zesłaniec 1863 roku i budowniczy młynów wodnych na Syberii
187 Artur Górak (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie), Roty aresztanckie w Imperium Rosyjskim (1827–1870)
213 Krzysztof Pierściński (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), Interakcje polskich jeńców wojennych z Japończykami w czasie wojny rosyjsko-japońskiej
235 Witold Jarno (Uniwersytet Łódzki), Władysław Frankowski (1859–1922) – zarys biografii generała armii rosyjskiej i Wojska Polskiego
255 Aleksander Sielicki (Kubański Uniwersytet Państwowy w Krasnodarze), Kościół rzymskokatolicki w Krasnodarze w pierwszej połowie XX wieku*
279 Henryka Ilgiewicz (Instytut Badań Kultury Litwy, Wilno, Litwa), Wkład Stanisława Franciszka Zajączkowskiego w badania dziejów Litwy i Prus w XIII–XV wieku
301 Ryszard Ślęczka (UKEN w Krakowie), Magdalena Malik (PWT we Wrocławiu), Szkolnictwo zawodowe przy największych zakładach przemysłowych województwa wrocławskiego w latach 1946–1955
323 Małgorzata Przeniosło, Marek Przeniosło (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), Spółdzielnia Pracy Wyrobów Zabawkarskich „Miś” w Łomży 1958– 1992
Artykuły recenzyjne i recenzje
363 Przemysław P. Szpaczyński (badacz niezależny, Zielona Góra), Chronologia sejmów polsko-litewskich za panowania Zygmunta III (1587–1632)
395 Krzysztof Fokt, Organizacja grodowa w drugiej monarchii piastowskiej. Studium krytyczne, Kraków: Societas Vistulana, 2022, ss. 124 – Piotr Kardyś (Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Skarżysku-Kamiennej)
399 Abraham Ibn Ezra Latinus on Nativities. A Parallel Latin-English Critical Edition of Liber Nativitatum and Liber Abraham Iudei de Nativitatibus, edited, translated and annotated by Shlomo Sela, Leiden: Brill, 2019 (Abraham Ibn Ezra’s Astrological Writings, vol. 6), ss. xiv + 564 – Sylwia Konarska-Zimnicka (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach)
In memoriam
407 Barbara Szabat (1934–2025) – Mariusz Nowak (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach)
411 Doktor habilitowana profesor Uniwersytetu Jana Kochanowskiego Barbara Szabat w mojej pamięci – Regina Renz (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, profesor emeritus)
413 Zasady przyjmowania tekstów do druku i procedury recenzowania obowiązujące w „Almanachu Historycznym”