Object

Abstract:

W prezentowanej pracy, rozdziały mają charakter teoretyczno-empiryczny, podejmujący refleksję nad zagadnieniem stereotypu płci (pojęcia stereotypu, jego rodzajów, funkcji, a także różnić występujących pomiędzy kobietami i mężczyznami, wskazując na następstwa stereotypów). Tak szeroka problematyka postaw wobec ról społecznych zestawiona z poziomem agresji u osób odbywających karę pozbawienia wolności nadaje tytułowemu pojęciu prawomocności i implikuje do analizy kolejnych jego wymiarów oraz rozstrzygania stosunków społecznych. Tym bardziej, że w ciągu ostatniego czasu mamy do czynienia z nowymi doświadczeniami społecznymi oraz zróżnicowanymi doświadczeniami życia człowieka będącymi konsekwencją m.in. zaburzonego funkcjonowania, a także z zewnętrznymi czynnikami, które często w dramatyczny sposób modelują losy kobiet i mężczyzn. Coraz częściej dyskusje o owych problemach wskazują na społeczną bezradność wobec patologii społecznych i zagrożeń. Celem niniejszej publikacji jest zwrócenie uwagi na występujące we współczesnym świecie, stereotypy związane z płcią. Jak wskazują Autorki opracowania różnice płciowe przejawiają głównie społeczny charakter i związane są z wymaganiami, jakie przed kobietami stawia społeczeństwo oraz pełnione przez nich role społeczne. To one wywierają ścisły wpływ na wybory człowieka, jakich dokonuje w konkretnej sytuacji. Stereotypy dotyczące roli kobiety sprawiają, że są one postrzegane jako osoby delikatne, wrażliwe, dobrze funkcjonujące w rodzinie, w zawodach wymagających niesienia innym ludziom pomocy oraz opieki. Ciekawym jest podkreślenie przez Autorki wzorców z jakimi utożsamiają się kobiety i mężczyźni w zakresie kreowania własnego życia. Ponadto wskazanie, że utożsamianie się z określonymi stereotypami płci może prowadzić do reakcji agresywnych. Można dostrzec, że w niniejszym opracowaniu jego Twórczynie próbują określić postawy wobec ról społecznych skazanych kobiet i mężczyzn oraz nasilenie agresji w badanych grupach. Ten kontekst osadzają w kryminologii feministycznej, która zwraca uwagę na odmienności i role życiowe mężczyzn i kobiet. Podjęta problematyka stereotypów płci w powiązaniu z zachowaniami agresywnymi ma charakter interdyscyplinarny. Ponadto wypełnia swoistą niszę, gdyż istnieje niewiele badań kryminologicznych, skoncentrowanych na kobietach i mężczyznach jako sprawcach przestępstw oraz badań poświęconych dysproporcji płci w zakresie przejawianej agresji czy stopnia identyfikacji z rolami społecznymi przez osoby naruszające normy prawne. Wynikać to może, na co słusznie zwrócono uwagę w opracowaniu z trudności nakłonienia osób odbywających karę pozbawienia wolności do poddania się tym badaniom. Tak, więc brak kompleksowych badań empirycznych dotyczących postaw wobec ról społecznych oraz nasilenia agresji u osób skazanych, nieznaczna liczba badań nad programami zdrowotnymi adresowanymi do osób odbywających karę pozbawienia wolności, stała się podstawą podjęcia badań i prezentacji ich wyników na łamach opracowania.

Table of contents:

Wstęp 7

Rozdział 1. Stereotypy płci 9
1.1. Pojęcie stereotypu i jego funkcje 9
1.1.1. Rodzaje stereotypów 16
1.1.2. Funkcje stereotypów 18
1.2. Stereotypy dotyczące płci 24
1.2.1. Stereotyp kobiecości 29
1.2.2. Stereotyp męskości 36
1.3. Różnice między kobietami i mężczyznami 40
1.4. Stereotypy tradycyjne i egalitarne w zakresie płci 46
1.5. Następstwa stereotypów płci 47

Rozdział 2. Agresja sprawców przestępstw 59
2.1. Zachowania agresywne w teorii i badaniach naukowych 59
2.1.1. Agresja jako efekt zaburzenia układu nerwowego 65
2.1.2. Teorie temperamentu 69
2.1.3. Teoria H. J. Eysencka 72
2.1.4. Teoria frustracji – agresji 77
2.1.5. Zmienne wpływające na związek między frustracją a agresją 81
2.1.6. Agresja jako zachowanie wyuczone 84
2.1.7. Teoria napięcia R. Agnew 90
2.2. Przestępczość agresywna kobiet i mężczyzn 91
2.2.1. Kobiety i mężczyźni jako sprawcy zabójstw 96
2.2.2. Kobiety i mężczyźni podejrzani o spowodowanie naruszenia czynności narządu ciała lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (przestępstwa z art. 156 i 157 k.k.) 97
2.2.3. Podejrzani kobiety i mężczyźni o udział w bójce lub pobiciu 99
2.2.4. Podejrzani o rozbój, wymuszenie rozbójnicze i kradzież rozbójniczą 101
2.3. Typologie przestępczych kobiet 109 2.4. Zapobieganie zachowaniom agresywnym w warunkach izolacji więziennej 120

Rozdział 3. Metodologiczne podstawy badań 135
3.1. Koncepcja i cele badań 135
3.2. Problemy badawcze 136
3.3. Narzędzia badawcze 136
3.4. Organizacja badań, charakterystyka próby badawczej 139
3.5. Karalność respondentów w okresie nieletniości 142
3.6. Miejsce zamieszkania skazanych kobiet i mężczyzn 143
3.7. Wykształcenie respondentów 144
3.8. Stosunek do religii 144
3.9. Warunki i przebieg socjalizacji skazanych kobiet i mężczyzn 145

Rozdział 4. Postawy wobec ról społecznych i poziom nasilenia agresji u osób odbywających karę pozbawienia wolności – analiza wyników badań 151
4.1. Statystyka opisowa badanych zmiennych 151
4.2. Statystyczna weryfikacja hipotez badawczych 153

Dyskusja wyników 167
Wnioski z badań 173
Piśmiennictwo 175
Spis tabel 183
Spis wykresów 185

Place of publishing:

Kielce

Physical description:

186 s.

ISBN:

978-83-7133-930-1

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach

Date issued:

2021

Identifier:

oai:bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl:4533 ; doi:10.25951/4468

Language:

polski

Type:

tekst

Access rights:

tylko w Oddziale Informacji Naukowej

Format:

application/pdf