Publikacja linkująca.
Treść publikacji będzie dostępna po upływie okresu embarga.
Przedmiotem prezentowanych badań jest spław wiślany w drugiej połowie XVIII w. (do 1772 r.). Uzupełnieniem niniejszej charakterystyki jest opublikowana już część druga monografii (cz. 2: Statystyka spławu wiślanego, Kielce 2016). O nierozerwalności tych publikacji świadczą liczne w opracowaniu odwołania do zestawień tabelarycznych, ułożonych w aneksach części drugiej, a także szczegółowe zestawienia, dla interpretacji których nie ma miejsca w części pierwszej. W dwuczęściowej monografii w sposób szczególny przybliżony został spław w latach 1764-1766. Pomijany w opracowaniu rozwój handlu wiślanego po 1772 r. odbywał się już w innych realiach politycznych i ekonomicznych. Po podpisaniu traktatu rozbiorowego Polski, a następnie traktatów handlowych z jej zaborcami zaistniała zupełnie nowa sytuacja dla rozwoju handlu wewnętrznego, a także zagranicznego, funkcjonującego w pewnym stopniu dzięki wodnym szlakom komunikacyjnym. Część monograficzna książki składa się z pięciu rozdziałów. W pierwszym z nich omówione zostały warunki naturalne spławu. W szczególności zaprezentowano rzeki spławne w ujęciu historycznym i kartograficznym, omówiono stany wody i przepływy rzek spławnych, a także warunki pogodowe (opady, temperatura, wiatr) na przestrzeni sezonów żeglugowych. W drugim rozdziale przedstawione zostały polityczne i prawne aspekty spławu wiślanego, w tym przede wszystkim sytuacja wewnętrzna w kraju i wpływ na nią oraz na handel spławny krajów ościennych, stanowisko sejmikującej szlachty wobec spławu na Wiśle i jej dopływach oraz ustawodawstwo sejmu polskiego w tym zakresie, a także udział podskarbiego koronnego, Komisji Skarbu Koronnego, Komisji Skarbu Nadwornego oraz króla w tworzeniu warunków do handlu spławnego. Trzeci rozdział poświęcono przedstawieniu organizacji spławu wiślanego i związanych z nim rozlicznych kosztów. W kolejnym rozdziale przedstawiono strukturę towarów stanowiących przedmiot spławu. W ostatnim rozdziale omówiono uczestników handlu spławnego, poczynając od monarchy i jego dworu, przez szlachtę i magnaterię, mieszczaństwo, duchowieństwo, liczne zgromadzenia zakonne, Żydów, ludność wiejską, a na udziale kobiet kończąc. Opublikowana w 2016 r. część druga książki składa się z szesnastu aneksów zawierających od kilku do kilkunastu szczegółowych zestawień tabelarycznych, przedstawiających statystykę spławu wiślanego.
Spis treści
WSTĘP 5
Wykaz skrótów 27
Wykaz podstawowych jednostek metrologicznych 33
ROZDZIAŁ I Warunki naturalne spławu wiślanego
1. Rzeki spławne w ujęciu historycznym i kartograficznym 35
2. Stany wody i przepływy rzek spławnych (historia i współczesność) 76
3. Żegluga wiślana a warunki pogodowe (opady, temperatura, wiatr) 144
ROZDZIAŁ II Polityczno-prawne aspekty spławu wiślanego
1. Wydarzenia polityczne a spław wiślany 191
2. Sejmiki szlacheckie wobec problemu spławu wiślanego 203
3. Sejm Rzeczypospolitej wobec spławu 232
4. Podskarbi wielki koronny a spław wiślany 249
5. Komisja Skarbu Koronnego i Komisja Skarbu Nadwornego wobec problemów związanych ze spławem 250
6. Król a handel spławny 260
ROZDZIAŁ III Organizacja i koszty spławu 1. Kontrakty spławne i fracht, organizacja i przygotowanie transakcji kupna-sprzedaży 267
2. Spichlerze, składy i przystanie 302
3. Środki transportu wodnego i warsztaty szkutnicze 326
4. Obsługa statków 364
5. Rola ludności służebnej w spławie wiślanym 427
6. Terminowość spławu 456
7. Koszty spławu 495
ROZDZIAŁ IV Struktura towarów spławianych 1. Zagadnienia ogólne 567
2. Zboże 577
3. Drewno i produkty gospodarki leśnej 584
4. Sól 590
5. Inne produkty 595
ROZDZIAŁ V Uczestnicy spławu wiślanego
1. Zagadnienia ogólne 599
2. Król, magnaci, szlachta 600
3. Mieszczanie 672
4. Duchowieństwo i zgromadzenia zakonne 740
4.1. Zagadnienia ogólne 740
4.2. Wyższe duchowieństwo 744
4.3. Niższe duchowieństwo 767
4.4. Zgromadzenia zakonne 768
4.4.1. Zakony męskie 768
4.4.2. Zakony żeńskie 789
5. Żydzi 796
6. Chłopi 811
7. Kobiety w handlu spławnym 818
ZAKOŃCZENIE 823
Bibliografia 829
Spis tabel 899
Spis wykresów 907
Spis rycin 925
Summary 931
Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach
oai:bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl:7942 ; doi:10.25951/4875
15 lis 2023
3 sty 2023
16
https://bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl/publication/4875
Nazwa wydania | Data |
---|---|
Kazusek, Szymon, Spław wiślany w drugiej połowie XVIII wieku (do 1772 roku). Część 1: Charakterystyka spławu wiślanego | 15 lis 2023 |