Nigdy nieopublikowana komedia "Gra w zielone, czyli Świadome ojcostwo" jest jednym z pierwszych utworów Zegadłowicza (ze współautorstwem Stefana Essmanowskiego), w których do głosu dochodzi w sposób niezawoalowany aktualna rzeczywistość społeczna, historyczna i obyczajowa – oglądana w krzywym zwierciadle satyry, smagana piętnującą ich absurd ironią. Aczkolwiek dominującą konwencją przedstawienia jest oniryczne odrealnienie świata, to łatwo wskazać analogie łączące treści sztuki z wypadkami politycznymi rozgrywającymi się w hitlerowskich Niemczech i sanacyjnej Polsce lat 30. Motywem zasadniczym jest przewrót społeczny dokonany przez Adolfa Dolla, który wraz z poplecznikami zaprowadza w kraju rządy silnej ręki. Opozycjoniści osadzeni zostają w obozach koncentracyjnych, miazmaty dawnej kultury zostają unicestwione w imię surowych, tradycyjnych obyczajów, płomienie trawią nieprawomyślne książki, ubrane w zielone koszule bojówki sieją terror w społeczeństwie. Upadek kultury znaczy się w satyrze rozbuchanym seksualizmem i alkoholowym nałogiem. Komedia nigdy nie została wystawiona na scenie.
SPIS TREŚCI
Z czego się śmiejecie? 5
Prawda i blaga, pochody, rozwody 7
Stefana Essmanowskiego dzieła wczesne 10
Emil Zegadłowicz, Stefan Essmanowski – lata dwudzieste 13
Emil Zegadłowicz – Poznań i po Poznaniu 16
Stefan Essmanowski – Poznań i po Poznaniu 18
Zegadłowicza życie artystyczne po Grze w zielone 24
Essmanowskiego życie artystyczne po Grze w zielone 28
Przesyłamy naszą komedię 31
Kurtyna w górę... 40
Gra w zielone w przekazach 46
Przekaz G 46
Przekaz K 48
Przekaz S 50
Przekaz P 51
Przekaz W 51
Gra w zielone – inspiracje, aluzje, tropy i sugestie 53
Autorstwo 55
Tytuł i podtytuł 56
Dramatis personae 57
Boyownicy 59
Ideowa topografia snu 63
Faszyzm i dulszczyzna 66
Rezerwat ciemnoty 68
Recepcja, dopowiedzenia, zakończenia 69
Idee, idee... 70
Podziękowania 73
Gra w zielone, czyli Świadome ojcostwo prolog 77
aktpierwszy 91
aktdrugi 159
akttrzeci 221
epilog 277
przypisy279
przypisy językowe 297
nota edytorska 301
bibliografia 307
indeks 315
wykaz ilustracji 321
Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach
oai:bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl:10095 ; doi:10.25951/4877
Zegadłowicz, Emil. Dzieła nieznane
tylko w Oddziale Informacji Naukowej
Nov 22, 2023
Nov 22, 2023
0
https://bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl/publication/4877
Zegadłowicz, Emil (1888-1941) Reischer Leopold (red. naczelny) Hamann Bruno. Red. odpowiedzialny
Zegadłowicz, Emil (1888-1941) Wyspiański, Stanisław (1869-1907). Red. Przybyszewski, Stanisław (1868-1927). Red. Wyrzykowski, Stanisław (1869-1949). Red.
Zegadłowicz, Emil (1888-1941) Wyspiański, Stanisław (1869-1907). Red. Przybyszewski, Stanisław (1868-1927). Red. Wyrzykowski, Stanisław (1869-1949). Red.
Zegadłowicz, Emil (1888-1941) Przybyszewski, Stanisław (1868-1927). Red. Wyrzykowski, Stanisław (1869-1949). Red. Wyspiański, Stanisław (1869-1907). Red.
Zegadłowicz, Emil (1888-1941) Przybyszewski, Stanisław (1868-1927). Red. Wyspiański, Stanisław (1869-1907). Red. Wysocki, Alfred (1873-1959). Red.
Zegadłowicz, Emil (1888-1941) Maciejowski, Ignacy (1835-1901). Red. Górski, Artur (1870-1959). Red. Wyczółkowski, Leon (1852-1936). Red.