Object

Abstract:

Suplementy diety to skoncentrowane środki spożywcze będące źródłem witamin, składników mineralnych lub kwasów tłuszczowych, wprowadzone do obrotu w postaci tabletek, kapsułek, drażetek, saszetek z proszkiem, ampułek z płynem lub płynu, przeznaczonych do spożywania w małych, odmierzonych jednostkowych ilościach. Przed podjęciem decyzji o stosowaniu suplementów ważne jest, aby została ona poprzedzona analizą stanu odżywienia. Suplementy diety są stosowane w celu uzupełnienia niedoborów składników odżywczych, poprawy koncentracji, dodania sił witalnych, usprawnienia przemiany materii, lepszego wyglądu oraz stanu włosów, paznokci, skóry, a także ochrony organizmu przed niekorzystnym działaniem stresu oraz zanieczyszczeniami środowiska. Jednak mimo wielu udowodnionych pozytywnych skutków działania suplementów diety, nie można zapominać o istniejących zagrożeniach wynikających z możliwości: przedawkowania tych preparatów, interakcji między lekami a suplementami, wpływu na wyniki badań diagnostycznych i przeciwwskazań przy niektórych chorobach. W prezentowanej pracy podjęto badania nad wpływem oddziaływania kwasów tłuszczowych, zawartych w suplementach diety, na równowagę oksydacyjno-redukcyjną w wątrobie i nerce myszy. Badania przeprowadzono na 120 samcach myszy linii Swiss, w wieku 6 tygodni, o średniej masie ciała 22,0±2g. Zwierzęta pochodziły z hodowli PAN w Jastrzębcu k/Warszawy. W wieku 8 tygodni zwierzęta podzielono na 12 grup doświadczalnych [n=10], którym przez siedem dni podawano per os po 10μl i 50μl tranu islandzkiego, oleju z wiesiołka, oliwy z oliwek, preparatu omega 3-6-9 i oleju kokosowego. Pomimo korzystnego oddziaływania PUFA na organizm człowieka nadmiar tłuszczu zaburza równowagę oksydacyjno-redukcyjną, dlatego określenie wpływu nadmiaru suplementacji kwasów tłuszczowych na parametry biochemiczne stresu oksydacyjnego jest bardzo istotne. Celem pracy było wykazanie, że nadmiar suplementów diety może wpływać na biochemiczne parametry stresu oksydacyjnego, a nawet w skrajnych przypadkach wywołać silne działanie toksyczne. Aby zweryfikować hipotezy badawcze określono w wątrobie i nerce myszy: stężenia glutationu, dialdehydu malonowego, cholesterolu i triacylogliceroli oraz aktywności peroksydazy glutationowej, reduktazy glutationowej, transferazy glutationowej, dysmutazy ponadtlenkowej i katalazy w wątrobie i nerce myszy po suplementacji per os preparatami zawierającymi
kwasy tłuszczowe w objętości 10μl i 50μl. Dokonano także analizy zmian strukturalnych w wątrobie myszy po suplementacji preparatami zawierającymi kwasy tłuszczowe w objętości 10μl i 50μl W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono wzrost aktywności dysmutazy ponadtlenkowej, katalazy i peroksydazy glutationowej po podaży suplementów diety, który może świadczyć o oddziaływaniu aktywującym enzymatyczny system antyoksydacyjny organizmu. Wykazano także wzrost aktywności transferazy glutationowej i spadek stężenia glutationu, który może sugerować, że powstające w organizmie produkty przemian egzogennych kwasów tłuszczowych są metabolizowane również przy udziale GST. Obniżenie aktywności reduktazy glutationowej w wątrobie i nerce może wynikać z niedoborów kofaktora (NADPH) niezbędnego do katalizy reakcji, a wykorzystywanego w procesie beta-oksydacji nienasyconych kwasów tłuszczowych. Poziom cholesterolu i triacylogliceroli obniżył się w wątrobie pod wpływem suplementacji preparatami zawierającymi NNKT. Nie stwierdzono takiej zależności w przypadku spożywania oleju kokosowego, którego głównym składnikiem są nasycone kwasy tłuszczowe. Stężenia MDA w badanych narządach obniżały się, czyli zwiększona ilość suplementów nie powodowała wzrostu peroksydacji lipidów. Uzyskane dane doświadczalne wykazały interakcje w zmianach aktywności enzymów i poziomie badanych metabolitów w zależności od rodzaju badanego organu- wątroby i nerki oraz od zastosowanej dawki suplementu 10μl i 50 μl. Przy stwierdzonych zmianach badanych parametrów trudno jest określić, który suplement jest „najzdrowszym” suplementem diety dla organizmu. Wzrost dawki suplementów powodował na ogół większe zmiany aktywności badanych enzymów i stężenia badanych metabolitów. Ujawnione zmiany ultrastrukturalne w wątrobie zwierząt eksperymentalnych są adaptacyjną odpowiedzią komórek na działanie badanych czynników. Można sugerować, że organizm myszy ma duże potencjały przystosowawcze w stosunku do oddziaływania zastosowanych tłuszczowych suplementów diety, a rodzaj tego przystosowania jest uzależniony od rodzaju spożywanych kwasów tłuszczowych.
Dietary supplements are concentrated foodstuffs that are a source of vitamins, minerals or fatty acids, marketed in the form of tablets, capsules, dragees, sachets with powder, ampoules with liquid or liquid, intended for consumption in small, measured unit quantities. Before making a decision to use supplements, it is important that it is preceded by an analysis of the nutritional status. Dietary supplements are used to supplement the deficiencies of nutrients, improve concentration, add vitality, improve metabolism, improve the appearance and condition of hair, nails, skin, as well as protect the body against the adverse effects of stress and environmental pollution. However, despite the many proven positive effects of dietary supplements, one cannot forget about the existing threats resulting from the possibility of overdosing these preparations, interactions between drugs and supplements, the impact on the results of diagnostic tests and contraindications in certain diseases. This paper investigates the effect of fatty acids contained in dietary supplements on the oxidation-reduction balance in the liver and kidney of mice. The study was carried out on 120 male Swiss mice, aged 6 weeks, with an average body weight of 22.0±2g. The animals came from the breeding of the Polish Academy of Sciences in Jastrzębiec near Warsaw. At the age of 8 weeks, the animals were divided into 12 experimental groups [n=10], which were given per os 10μl and 50μl of Icelandic cod liver oil, evening primrose oil, olive oil, omega 3-6-9 and coconut oil for seven days. Despite the beneficial effects of PUFA on the human body, in general, excess fat disturbs the oxidation-reduction balance, therefore determining the effect of excess fatty acid supplementation on the biochemical parameters of oxidative stress is very important. The aim of the study was to show that an excess of dietary supplements can affect the biochemical parameters of oxidative stress, and even in extreme cases cause a strong toxic effect. In order to verify the research hypotheses, the concentrations of glutathione, malondialdehyde, cholesterol and triacylglycerols as well as the activity of glutathione peroxidase, glutathione reductase, glutathione transferase, superoxide dismutase and catalase in the liver and kidney of mice after per os supplementation with preparations containing fatty acids in volume were determined in the mouse liver and kidney. 10μl and 50μl. Structural changes in the liver of mice after supplementation with preparations containing fatty acids in a volume of 10μl and 50μl were also analyzed As a result of the conducted research, an increase in the activity of superoxide
dismutase, catalase and glutathione peroxidase was found after the supply of dietary supplements, which may indicate the effect of activating the antioxidant enzyme system of the body. An increase in the activity of glutathione transferase and a decrease in the concentration of glutathione were also shown, which may suggest that the products of exogenous fatty acid transformations formed in the body are also metabolized with the participation of GST. The decrease in the activity of glutathione reductase in the liver and kidney may result from the deficiency of the cofactor (NADPH) necessary for the catalysis of the reaction and used in the process of beta-oxidation of unsaturated fatty acids. The level of cholesterol and triacylglycerols decreased in the liver under the influence of supplementation with preparations containing EFAs. No such relationship was found in the case of consumption of coconut oil, the main component of which are saturated fatty acids. MDA concentrations in the examined organs decreased, i.e. the increased amount of supplements did not cause an increase in lipid peroxidation. The experimental data obtained showed interactions in changes in the activity of enzymes and the level of the tested metabolites depending on the type of the tested organ - liver and kidney, and on the dose of the 10μl and 50μl supplement used. With the observed changes in the tested parameters, it is difficult to determine which supplement is the "healthiest" dietary supplement for the body. The increase in the dose of supplements generally caused greater changes in the activity of the tested enzymes and the concentration of the tested metabolites. The revealed ultrastructural changes in the liver of experimental animals are an adaptive response of cells to the action of the studied factors. It can be suggested that the mouse organism has great adaptation potentials in relation to the impact of the fat dietary supplements used, and the type of this adaptation depends on the type of fatty acids consumed.

Additional notes:

Zawiera bibliografię ; Zawiera ilustracje

Identifier:

oai:bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl:12036

Language:

pol

Degree name:

doktor

Date obtained:

31.05.2023

Degree grantor:

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Supervisor:

Świderska-Kołacz, Grażyna

Reviewer:

Stajek, Wojciech ; Nowakowska, Anna

Field:

Dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych

Scientific disciplines:

Nauki biologiczne

Faculty:

Wydział Nauk Ścisłych i Przyrodniczych

Type:

rozprawa doktorska

Access rights:

tylko w Oddziale Informacji Naukowej

Publication status:

niepublikowana