Obiekt

Abstrakt:

Wstęp Zmienność unaczynienia tętniczego i żylnego nerek człowieka stanowi nadal interesujący obiekt zainteresowań dla naukowców i klinicystów. Zakres problematyki tego zagadnienia wymaga dalszych badań, nie tylko z uwagi na aspekt kliniczny w którym ilość, kaliber oraz przebieg tętnic i żył nerkowych ma istotne znaczenie przy planowaniu operacji czy interwencji chirurgicznych obejmujących obszar jamy brzusznej. Koniecznym jest również podjęcie badań w kontekście oceny częstości występowania zmienności w układzie tętniczo-żylnym nerek, aby ocenić skalę zjawiska i ewentualne predyspozycje danej populacji. Cel pracy Celem pracy była analiza porównawcza oraz ocena zmienności osobniczej unaczynienia tętniczego i żylnego nerek człowieka w badaniach tomografii komputerowej. Materiał i metodyka Przedmiotem badań były losowo wybrane wyniki badań obrazowych TK jamy brzusznej, pochodzące od 1196 pacjentów diagnozowanych w Zakładzie Diagnostyki Obrazowej Świętokrzyskiego Centrum Onkologii w Kielcach. Grupę badawczą stanowiły kobiety (592) i mężczyźni (604), w przedziale wiekowym od 19 do 92 lat, którzy poddani zostali diagnostyce obrazowej przy wykorzystaniu tomografii komputerowej (64-rzędowy tomograf komputerowy marki Siemens – SOMATOM Definition AS) z udziałem środka kontrastowego. Wyniki badań obrazowanych w formacie DICOM analizowano przy użyciu stacji roboczej Siemens Syngo Multi-Modality Workplace, wykorzystując przetworzone obrazy wielopłaszczyznowe oraz technikę maksymalnej intensywności – MIP czy rekonstrukcje 3D. Wyniki Ogółem analizowano 2392 nerki. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono u większości pacjentów (767 czyli w 64,13%) obustronnie pojedynczą tętnice nerkową (sRA), podczas gdy obecność wielokrotnych tętnic nerkowych (mRA) obserwowano u 429 pacjentów (35,87%). W układzie żylnym odnotowano obustronnie pojedynczą żyłę nerkową (sRV) wśród 904 pacjentów (75,59%), natomiast wielokrotne żyły nerkowe (mRV) obecne były u 292 pacjentów (24,41%). W ujęciu dymorfizmu płciowego, w grupie mężczyzn wykazano obecność mRA na poziomie 41,89%, natomiast mRV na poziomie 27,32%. W grupie kobiet udział mRA wynosił 29,73%, natomiast mRV – 21,45%. W odniesieniu do unaczynienia tętniczego wykazano, że obecność mRA częściej dotyczyła nerek lewych (11,71%) w porównaniu do nerek prawych (9,95%) a w przypadku unaczynienia żylnego mRV częściej dotyczyła nerek prawych (9,03%) w porównaniu do nerek lewych (4,43%).
Wnioski 1. Zmienność anatomiczna w zewnątrznerkowym układzie tętniczym badanej grupy w aspekcie ilościowym kształtuje się na poziomie porównywalnym do populacji polskiej oraz wyższym od średniej wynikającej z danych światowych, natomiast w przypadku żył nerkowych częstość jest wyższa w stosunku do średniej dla populacji polskiej oraz do średniej wynikającej z danych światowych. 2. Najczęstszym wariantem anatomicznym w zewnątrznerkowym układzie tętniczym, w aspekcie ilościowym jest występowanie dwóch tętnic wnękowych, podczas gdy obecność czterech tętnic ma charakter incydentalny. W układzie żylnym, najczęstszy wariant anatomiczny stanowią dwie żyły wnękowe, natomiast najrzadziej odnotowuje się obecność czterech żył nerkowych. 3. W ujęciu topograficznym wielokrotne tętnice nerkowe zazwyczaj pochodzą od aorty brzusznej, w przypadku wielokrotnych żył nerkowych najczęściej miejscem ich ujścia jest żyła główna dolna. 4. Mężczyźni wykazują większe predyspozycje do zmienności anatomicznej w zakresie występowania wielokrotnych tętnic i żył nerkowych w porównaniu do kobiet. 5. Strona ciała po której występuje nerka ma istotne znaczenie w kwestii występowania wielokrotnych tętnic i żył nerkowych. Obecność wielokrotnych tętnic nerkowych częściej dotyczy nerek lewych, w porównaniu do nerek prawych. W przeciwieństwie do występowania wielokrotnych żył nerkowych, które zazwyczaj występują w nerkach prawych w zestawieniu do nerek lewych. 6. Występowanie wielokrotnych tętnic i żył nerkowych wpływa na zwiększenie zakresu wartości wybranych parametrów morfometrycznych naczyń nerkowych. Stosowanie parametrów w oparciu o wartości bezwzględne pochodzące z pomiarów morfometrycznych pojedynczych lub wielokrotnych tętnic i żył nerkowych mogą być użyteczne przy ocenie perfuzji nerek. 7. W kontekście zmienności anatomicznej dotyczącej zewnątrznerkowego układu tętniczo-żylnego nerek – istnieje statystyczna zależność między liczbą tętnic a liczbą żył współwystępujących w nerkach.


Introduction The variability of the arterial and venous vascularization of human kidneys is still an interesting subject of interest for scientists and clinicians. The scope of this issue requires further research, not only due to the clinical aspect in which the number, size and course of renal arteries and veins is important when planning operations or surgical interventions involving the abdominal area. It is also necessary to undertake research in the context of the assessment of the frequency of variability in the renal arteriovenous system in order to assess the scale of the phenomenon and possible predisposition of a given population. Objective The aim of the study was a comparative analysis and assessment of individual variability of arterial and venous vascularization in human kidneys in computed tomography studies. Material and methods The subject of the research were randomly selected results of abdominal CT imaging, from 1196 patients diagnosed at the Department of Imaging Diagnostics of the Świętokrzyskie Cancer Center in Kielce. The research group consisted of women (592) and men (604), aged 19 to 92, who underwent imaging diagnostics using computed tomography (Siemens 64-row computed tomograph – SOMATOM Definition AS) with contrast agent. The results of examinations imaged in the DICOM format were analyzed using the Siemens Syngo Multi-Modality Workplace workstation, using processed multiplanar images and images with maximum intensity projection – MIP or 3D reconstructions. Results In total, 2,392 kidneys were analyzed. On the basis of the conducted studies, bilateral single renal artery (sRA) was found in the majority of patients (767 or 64.13%), while the presence of multiple renal arteries (mRA) was observed in 429 patients (35.87%). In the venous system, bilateral single renal vein (sRV) was found among 904 patients (75.59%), while multiple renal veins (mRV) were present in 292 patients (24.41%). In terms of sexual dimorphism, the presence of mRA in the group of men was 41.89%, while the mRV was 27.32%. In the group of women, the mRA share was 29.73%, while the mRV - 21.45%. With regard to arterial vascularity, it was shown that the presence of mRA was more common in left kidneys (11.71%) compared to right kidneys (9.95%), and in the case of venous vascularization, mRV was more common in right kidneys (9.03%) compared to kidneys left (4.43%).
Conclusions 1. The anatomical variability of the renal arteries in quantitative terms is at a level comparable to the Polish population and higher than the mean resulting from global data, while in the case of renal veins the frequency is higher than the mean for the Polish population and the mean resulting from from world data. 2. The most common anatomical variant in the extrarenal arterial system, quantitatively, the presence of two hilar arteries, while the presence of four arteries is incidental. In the venous system, the most common anatomical variant consists of two hilar veins, while the presence of four renal veins is the least frequent. 3. Topographically, multiple renal arteries usually originate from the abdominal aorta, and in the case of multiple renal veins, the most of them empty into the inferior vena cava. 4. The greater predisposition to anatomical variability in the presence of multiple renal arteries and veins is showed in the men population compared to women. 5. The kidney side of the body is important for the presence of multiple renal arteries and veins. The presence of multiple renal arteries is more common in the left kidneys than in the right ones. This is in contrast to the multiple veins in the kidney that usually occur in the right kidneys compared to the left kidneys. 6. The presence of multiple renal arteries and veins increases the range of values of selected morphometric parameters of renal vessels. Using absolute values based on single or multiple morphometric measurements of renal arteries and veins may be useful in assessing renal perfusion. 7. In the context of anatomical variability concerning the extrarenal arteriovenous system of the kidneys - there is a statistical relationship between the number of arteries and the number of coexisting veins in the kidneys.

Uwagi:

Zawiera bibliografię ; Zawiera ilustracje ; Streszcz. ang.

Identyfikator:

oai:bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl:8659

Katalog komputerowy:

kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

pol

Uzyskany tytuł:

doktor

Data uzyskania stopnia:

26.04.2021

Instytucja nadająca tytuł:

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Promotor:

Kuder, Tadeusz (1952- ) ; Spałek, Michał. Promotor pomocniczy

Dziedzina nauki:

Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu

Dyscyplina naukowa:

Nauki o zdrowiu

Wydział:

Collegium Medicum

Typ:

rozprawa doktorska

Prawa dostępu:

tylko w Oddziale Informacji Naukowej

Stan publikacji:

niepublikowana