Światowa Organizacja Zdrowia uznała promowanie aktywności społecznej za wiodące zalecenie w odpowiedzi na dynamicznie przebiegający proces starzenia się społeczeństw. Aktywność ta postrzegana jest jako jeden z czynników znacząco determinujący zdrowie i dobrostan osób starszych.
Poznanie i analiza związku pomiędzy aktywnością społeczną a poziomem samooceny, preferencjami określonych kryteriów zdrowia i typami zachowań zdrowotnych u osób starszych.
Badania przeprowadzono w grupie 286 osób w wieku od 60 do 75 lat, zamieszkujące teren województwa świętokrzyskiego. Badanych podzielono na trzy grupy, w zależności od rodzaju podejmowanej aktywności społecznej. W badaniach zastosowano Skalę Samooceny - SES, Listę Kryteriów Zdrowia - LKZ, Inwentarz Zachowań Zdrowotnych - IZZ i autorski kwestionariusz wywiadu.
Wykazano, że podejmowanie aktywności społecznej w grupie seniorów wiąże się z wyższym poziomem samooceny (p<0,001), postrzeganiem zdrowia w wymiarze psychospołecznym oraz częstszym przejawianiem zachowań sprzyjających zdrowiu (p<0,001). Określone zmienne społeczno-demograficzne istotnie różnicują poziom samooceny, wartościowanie zdrowia i zachowania zdrowotne.
Wnioski: 1. Istnieje związek między aktywnością społeczną a poziomem samooceny, kryteriami zdrowia i zachowaniami zdrowotnymi. Wzrost aktywności społecznej powoduje wzrost poziomu samooceny seniorów, wartościowania zdrowia w wymiarze psychospołecznym oraz zachowań sprzyjających zdrowiu. 2. W ramach aktywności instytucjonalnej seniorzy najczęściej podejmują działania rekreacyjne, kulturalne oraz edukacyjne, a w obszarze aktywności indywidualnej - rodzinne i religijne. 3. Najwyższy poziom samooceny zaobserwowano wśród seniorów podejmujących aktywność instytucjonalną. 4. Wykazano związek między zmiennymi społeczno-demograficznymi a poziomem samooceny, kryteriami zdrowia i zachowaniami zdrowotnymi. Płeć, wykształcenie i miejsce zamieszkania różnicowały poziom samooceny i zachowania zdrowotne. Z kolei wartościowanie zdrowia zależało od wieku, płci i miejsca zamieszkania.134 5. Zaobserwowano różnice w poziomie samooceny, kryteriach zdrowia i zachowaniach zdrowotnych pomiędzy seniorami podejmującymi instytucjonalną, indywidualną i sporadyczną aktywność społeczną. 6. Ważnym aspektem w programach polityki zdrowotnej i społecznej należy uczynić działania z zakresu motywowania seniorów do podejmowania aktywności instytucjonalnej, która w największym stopniu modyfikuje poziom samooceny, wartościowania zdrowia i zachowań sprzyjających zdrowiu.
The World Health Organization has identified the promotion of social activity as a guiding recommendation in response to the dynamically progressing aging of societies. This activity is perceived as one of the factors significantly determining the health and well-being of the elderly. Understanding and analyzing the relationship between social activity and the level of self-esteem, preferences for specific health criteria and types of health behaviors in the elderly.
The research was carried out on a group of 286 people aged 60 to 75, living in the Świętokrzyskie Province. The subjects were divided into three groups depending on the type of social activity undertaken. The study used the Self-Assessment Scale-SES, the List of Health Criteria-LKZ, the Health Behavior Inventory-IZZ and the original interview questionnaire.
It has been shown that undertaking social activity in the seniors group is related with a higher level of self-esteem (p <0.001), perception of health in the psychosocial dimension and more frequent engaging in health-promoting behaviors (p <0.001). Certain socio-demographic variables significantly differentiate the level of self-esteem, health evaluation and health behavior.
Conclusions: 1. There is a relationship between social activity and the level of self-esteem, health criteria and health behavior. Increased social activity causes an increase in the level of self-esteem of seniors, evaluation of health in the psychosocial dimension and health-promoting behaviors. 2. As part of institutional activity, seniors most often undertake recreational, cultural and educational activities, and in the area of individual activity, family and religious. 3. The highest level of self-esteem was observed among seniors undertaking institutional activity. 4. The relationship between socio-demographic variables and the level of self-esteem, health criteria and health behaviors was demonstrated. Gender, education and place of residence differentiated the level of self-esteem and health behavior. In turn, the evaluation of health depended on age, gender and place of residence. 5. There were differences in the level of self-esteem, health criteria and health behaviors between seniors undertaking institutional, individual and occasional social activity. 6. Action must be made an important aspect in health and social policy programsin the field of motivating seniors to undertake institutional activity, which it modifies the level of self-esteem and health evaluation to the greatest extent and health-promoting behaviors.
Zawiera ilustracje ; Zawiera bibliografię ; Streszcz. ang.
oai:bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl:4933
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Szpringer, Monika Hanna (1966- )
Florek-Łuszczki, Magdalena ; Kostka, Tomasz Jan ; Kędziora-Kornatowska, Kornelia Zofia
Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu
tylko w Oddziale Informacji Naukowej
Nov 24, 2022
Nov 24, 2022
0
https://bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl/publication/5279