Obiekt

Tytuł odmienny:

Selected health parameters and health behaviors of women living in Single Mother Homes in comparison with women staying in the home environment

Abstrakt:

INTRODUCTION. The health and the well-being of a woman in the perinatal period affect the course of pregnancy and childbirth, but it also has the influence over the health of the whole family, especially over the next generation. Modern societies try to take special care of women in this period, especially those ones who are in a difficult life situation. Women staying in Single Mother Homes face many problems: loneliness, homelessness, lack of livelihood and support from loved ones. However, no research has been conducted on how this group of women present themselves in terms of health behaviours, selected health parameters, the use of perinatal care, as well as self-esteem and a sense of meaning in life. THE AIM OF THE WORK. The aim of the work is to analyse the selected parameters of the health status and health behaviours of women staying in Single Mother Homes in comparison with the chosen parameters of health status and health behaviours of women residing in the home environment. RESEARCH MATERIAL AND METHODOLOGY. The research was conducted from the first of August 2019 to the 30th of September 2021, in a group of 67 women staying in Single Mother Homes. 73 women who put themselves in for the control tests were examined in the obstetrics and gynaecology clinic. The study was a retrospective analysis of medical records, a diagnostic survey conducted with the use of standardized research tools; The Scale of Positive Health Behaviours for women, the MLQ questionnaire, the Rosenberg self-assessment scale and the self-analysis questionnaire and direct interview. The statistical analysis of the collected material was carried out in the Statistica 13.3 TIBCO of Stat Soft company. In the basic statistical description of the analysed material, the average values, the median values and the standard deviation were determined. Only non-parametric tests were used for the analysis of variables.
RESULTS. There were no differences attested in the analysed parameters of the health status of the surveyed women. Among the women residing in the Single Mother Homes and staying in the home environment, the most common cause of incorrect blood result was anaemia, which occurred in the case of 26. 9% of women from Single Mother Homes and in the case of 11.0% of women staying in the home environment. Similarly, most often common cause of incorrect blood pressure measurements was pregnancy-induced hypertension, which was 88.8% in the examined group and 85.7% in the control group. The most common chronic disease in both groups was hypothyroidism, respectively 6.0% of the examined group and 2,7% of cases in the control one. There was a statistically significant difference in the Beck scale of depression risk testing. As many as 40.3% of women in the Single Mother Homes could not say whether they had had such a test performed. The self-assessment of health was better among women in the control group; however, the difference was close to statistical significance threshold. Health behaviors examined with the SPZZ showed better results for women from the control group in the category of nutrition, body care, safety and psychosocial health. Only in the category of physical activity women from both groups had similar results (p=0.162). The women staying in Single Mother Homes more often showed negative health behaviours, 6.0% admitted to drinking alcohol before pregnancy, and 3.0% of the study group used drugs, and none of the women from the control group. There were no differences between the groups when it comes to addictions during pregnancy, but not all the women surveyed wanted to answer the question concerning addictions. The women staying in Single Mother Homes were later taken care of during perinatal care, on average 10.84 t.c in comparison to women from the home environment, an average of 8.25 t.c New-borns of mothers staying in the Single Mother Homes have a lower birth weight, on average 3254.19g compared to the average of 3416.85g of mothers in the home environment and a lower Apgar score, on average 9.16 points compared to the average Apgar score of 9.44 points for new-borns of mothers from the control group. The research confirmed the worse self-esteem of women in the Single Mother Homes, the average result is 27.73 compared to 31.23 women from the control group. The sense of meaning in life regarding the present MLQ-P was lower among the women from Single Mother Homes while close to the threshold of significance was the feeling of the meaning of life concerning the future. The relationship between the health behaviours of the surveyed ones and their health parameters, as well as new-borns’ body weight and Apgar scores was not confirmed.
CONCLUSIONS. On the basis of the own conducted research, the following conclusions have been formulated: 1. The women staying in Single Mother Homes performed examinations during pregnancy in accordance with the recommendations of the standard of perinatal care. The anaemia and hyperglycaemia were diagnosed significantly more often fasting. There were no significant differences found in most of the examined parameters evaluating women's health, symptoms experienced during pregnancy and the childbirth, and the self-assessment of health. 2. The women residing in the Single Mother Homes presented worse results of health behaviours than women staying in the home environment in terms of nutrition, body care, maintaining safety and psychosocial health. They also less often underwent dental consultations and more often undertook negative health behaviours such as drinking alcohol or taking drugs both during and before pregnancy. 3. Similarly, as in the control group, the women during pregnancy changed their health behaviours mainly in terms of healthy eating and more frequent visits to the doctor. 4. The women residing in Single Mother Homes received perinatal care later than the women staying in the home environment, but had a comparable number of doctors’ visits during the pregnancy. 5. The examined women gave birth to children with lower body weight and lower Apgar scores. 6. A lower sense of the meaning of life was shown in relation to the present and lower, but on the verge of the statistical threshold, in relation to the future and significantly lower self-esteem of the women from Single Mother Homes. 7. No significant relationship was found between women's health behaviours and selected parameters of health during the pregnancy and the new-born’s body weight. 8. There was no relationship found between the self-esteem and the meaning of life of the surveyed ones and the use of perinatal care. 9. The low sense of meaning of life and the affirmed low self-esteem of women from Single Mother Homes indicate for the need to provide support and help in striving for independence, which can be provided by a team of specialists employed in Single Mother Homes. 10. Worse indicators of health behaviours suggest the need for education in this area, which should be included in the standard of basic services provided by homes for mothers with minor children and pregnant women.
WSTĘP. Zdrowie i dobrostan kobiety w okresie okołoporodowym rzutuje na przebieg ciąży i porodu, ale także wpływa na zdrowie całej rodziny a zwłaszcza następnego pokolenia. Współczesne społeczeństwa starają się otoczyć szczególną opieka kobiety w tym okresie, zwłaszcza te, które znajdują się w trudnej sytuacji życiowej. Kobiety przebywające w Domach Samotnej Matki borykają się z wieloma problemami: samotność, bezdomność, brak środków do życia, brak wsparcia ze strony najbliższych. Nie prowadzono jednak badań jak prezentuje się ta grupa kobiet pod względem zachowań zdrowotnych, wybranych parametrów stanu zdrowia, korzystania z opieki okołoporodowej oraz samooceny i poczucia sensu życia. CEL PRACY. Celem pracy jest analiza wybranych parametrów stanu zdrowia i zachowań zdrowotnych kobiet przebywających w Domach Samotnej Matki w porównaniu z wybranymi parametrami stanu zdrowia i zachowań zdrowotnych kobiet przebywających w środowisku domowym. MATERIAŁ I METODYKA BADAŃ. Badania przeprowadzono od 1 sierpnia 2019 r. do 30 września 2021 r., w grupie 67 kobiet przebywających w Domach Samotnej Matki jako grupę kontrolną zbadano 73 kobiety, zgłaszające się do poradni położniczo-ginekologicznych, na badania kontrolne. Badanie miało charakter retrospektywnej analizy dokumentacji medycznej, sondażu diagnostycznego przeprowadzonego za pomocą standaryzowanych narzędzi badawczych: Skali Pozytywnych Zachowań Zdrowotnych dla Kobiet, kwestionariusza MLQ, skali samooceny M. Rosenberga i kwestionariusza ankiety własnej oraz wywiadu bezpośredniego. Analizę statystyczną zebranego materiału przeprowadzono w pakiecie Statistica 13.3 TIBCO firmy StatSoft. W podstawowym opisie statystycznym analizowanego materiału wyznaczono wartości średnie, wartości mediany oraz odchylenia standardowego. Do analizy zmiennych posłużono się wyłącznie testami nieparametrycznymi.
WYNIKI. Nie stwierdzono różnic w analizowanych parametrach stanu zdrowia badanych kobiet. Wśród kobiet przebywających w DSM i w środowisku domowym najczęściej przyczyną nieprawidłowego wyniki morfologii była anemia, która występowała u 26,9% kobiet z DSM i 11,0% kobiet ze środowiska domowego. Podobnie najczęściej występującą przyczyną nieprawidłowych pomiarów ciśnienia tętniczego krwi było nadciśnienie indukowane ciążą to 88,8% w grupie badanej i 85,7% w grupie kontrolnej. Najczęściej występującą chorobą przewlekłą w obu grupach była niedoczynność tarczycy, odpowiednio 6,0% grupa badana i 2,7% grupa kontrolna. Wykazano różnicę istotna statystycznie co do badania ryzyka depresji skalą Becka, aż 40,3% kobiet przebywających w DSM nie potrafiło powiedzieć, czy miały wykonane takie badanie. Samoocena swojego zdrowia była lepsza wśród kobiet z grupy kontrolnej, chociaż różnica była bliska progowi istotności statystycznej. Zachowania zdrowotne zbadane za pomocą SPZZ wykazały lepsze wyniki dla kobiet z grupy kontrolnej w kategorii żywienie, dbałość o ciało, zachowanie bezpieczeństwa i zdrowie psychospołeczne, jedynie w kategorii aktywność fizyczna kobiety z obu grup miały podobne wyniki (p=0,162). Kobiety przebywające w DSM częściej wykazywały negatywne zachowania zdrowotne, do spożywania alkoholu przed ciążą przyznało się 6,0 % a narkotyki zażywało 3,0% z grupy badanej i żadna kobieta z grupy kontrolnej. Nie wykazano różnic pomiędzy grupami, jeśli chodzi o nałogi w ciąży, jednak nie wszystkie badane kobiety chciały udzielić odpowiedzi na pytanie dotyczące nałogów. Kobiety przebywające w DSM były później objęte opieką okołoporodową, średnio 10,84 t.c. w porównaniu do kobiet ze środowiska domowego średnio 8,25 t.c. Noworodki matek przebywających w DSM mają mniejszą masę urodzeniową średnio 3254,19g w porównaniu do średniej 3416,85g matek będących w środowisku domowym i mniejszą punktację w skali Apgar, średnio 9,16 pkt w porównaniu do średniej punktacji skali Apgar 9,44 pkt noworodków matek z grupy kontrolnej. W badaniach potwierdzono gorszą samoocenę kobiet w DSM, średni wynik to 27,73 w porównaniu do 31,23 kobiet z grupy kontrolnej. Poczucie sensu życia dotyczące teraźniejszości MLQ – P było niższe u kobiet z DSM, natomiast bliskie progu istotności było poczucie sensu życia dotyczące przyszłości. Nie potwierdzono zależności pomiędzy zachowaniami zdrowotnymi badanych a ich parametrami stanu zdrowia oraz masą ciała noworodków i punktacją w skali Apgar.
WNIOSKI. Na podstawie przeprowadzonych badań własnych sformułowano następujące wnioski: 1. Kobiety przebywające w DSM wykonywały badania w okresie ciąży zgodnie z zaleceniami standardu opieki okołoporodowej. Istotnie częściej rozpoznano anemię i hiperglikemię na czczo. Nie stwierdzono istotnych różnic w większości badanych parametrów oceniających stan zdrowia kobiet, odczuwanych dolegliwości w czasie ciąży i połogu oraz samooceny stanu zdrowia. 2. Kobiety przebywające w DSM prezentowały gorsze wyniki zachowań zdrowotnych niż kobiety przebywające w środowisku domowym w zakresie żywienia, dbałości o ciało, zachowania bezpieczeństwa i zdrowia psychospołecznego, rzadziej odbywały konsultację stomatologiczną i częściej podejmowały zarówno w czasie ciąży jak i przed ciążą, negatywne zachowania zdrowotne, takie jak spożywanie alkoholu czy przyjmowania narkotyków.
3. Podobnie jak w grupie kontrolnej kobiety w czasie ciąży zmieniły zachowania zdrowotne głównie w zakresie zdrowego odżywiania i częstszych wizyt u lekarza. 4. Kobiety z DSM były później objęte opieką okołoporodową niż kobiety przebywające w środowisku domowym, ale odbywały porównywalną liczbę wizyt lekarskich w czasie ciąży. 5. Badane kobiety rodziły dzieci o mniejszej masie ciała i z niższą punktacją w skali Apgar. 6. Wykazano niższe poczucie sensu życia w odniesieniu do teraźniejszości i niższe, ale na granicy progu statystycznego w odniesieniu do przyszłości oraz istotnie niższą samoocenę kobiet z DSM. 7. Nie wykazano istotnego związku pomiędzy podejmowanymi zachowaniami zdrowotnymi kobiet a wybranymi parametrami stanu zdrowia w okresie ciąży i masą ciała noworodka. 8. Nie wykazano związku pomiędzy samoceną i poczuciem sensu życia badanych kobiet a korzystaniem z opieki okołoporodowej. 9. Niskie poczucie sensu życia i stwierdzona niska samoocena kobiet z DSM wskazują na konieczność udzielania wsparcia i pomocy w dążeniu do samodzielności, który może zapewnić zespół specjalistów zatrudnionych w DSM. 10. Gorsze wskaźniki zachowań zdrowotnych sugerują potrzebę edukacji w tym zakresie, która powinna być włączona w standard podstawowych usług świadczonych przez domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży.

Uwagi:

Zawiera bibliografię ; Streszcz. ang.

Identyfikator:

oai:bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl:12012

Katalog komputerowy:

kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

pol

Uzyskany tytuł:

doktor

Data uzyskania stopnia:

27.11.2023

Instytucja nadająca tytuł:

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Promotor:

Kozieł, Dorota ; Adamczyk-Gruszka, Olga. Promotor pomocniczy

Recenzent:

Iwanowicz-Palus, Grażyna Jolanta ; Barnaś, Edyta ; Wiktor, Henryk

Dziedzina nauki:

Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu

Dyscyplina naukowa:

Nauki o zdrowiu

Wydział:

Collegium Medicum

Typ:

rozprawa doktorska

Prawa dostępu:

tylko w Oddziale Informacji Naukowej

Stan publikacji:

niepublikowana