Tak zwane czystki kadrowe w Wojsku Polskim w drugiej połowie lat 60., to słabo rozpoznany badawczo obszar jego powojennych dziejów. Publikowana monografia wypełnia w znacznej mierze lukę w tym względzie. Zawiera bowiem dokumenty i materiały stanowiące cenne merytorycznie i poznawczo źródło wieloaspektowej wiedzy. Swoim zasięgiem czasowym obejmują lata 1960-1990,tworząc możliwie całościowy, względnie spójny i komplementarny obraz opisywanych wydarzeń. Zawartość tomu -z uwagi na jego obszerność - podzielona została na siedem integralnych części//1-7/.Cztery z nich /2-5/mają w zasadzie konotację instytucjonalną z uwagi na miejsce "akcji" oraz podległość służbową ich uczestników/Sztab Generalny, Instytucje Centralne MON, Wojska Lotnicze, Wojska Obrony Powietrznej Kraju, okręgi wojskowe i WOP, akademie wojskowe/.Trochę podobnie ma się rzecz w przypadku części 1.Z kolei w część 6 skumulowane zostały wyłącznie rozkazy personalne z lat 1967-1968 o zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej, z podziałem na zwolnienia dyscyplinarne i z innych przyczyn. W ostatniej części /7/pomieszczone zostały -w ujęciu zbiorowym i wykazów imiennych/wyniki orzecznictwa partyjnego instancji partyjnych i Komisji Kontroli Partyjnej WP. We wszystkich grupach dokumenty ułożone zostały w porządku chronologicznym wynikającym z daty ich sporządzenia. Dążeniem autora było, aby jak największa część tekstów miała postać fotokopii archiwalnych pierwowzorów. Wszystkie dokumenty i materiały opatrzone zostały stosownymi przypisami i objaśnieniami.
WYKAZ WAŻNIEJSZYCH SKRÓTÓW ........................ 9
WSTĘP .......... 15
Część pierwsza Kierownictwo MON ........................................................................................... 31
1. Pismo szefa Wojskowej Służby Wewnętrznej gen. bryg. Aleksandra Kokoszyna do szefa Głównego Zarządu Politycznego WP gen. dyw. Wojciecha Jaruzelskiego (z 23.12.1960 r.) – w załączeniu Notatka dot. obsady personalnej niektórych stanowisk w Sztabie Generalnym, In- stytucjach Centralnych MON i Okręgach Wojskowych ..................... 33
2. Pismo szefa Głównego Zarządu Politycznego WP gen. dyw. Józefa Urbanowicza do sekretarza Komitetu Centralnego PZPR Władysława Wichy (z 24.10.1966 r.) – w załączeniu 1) Notatka służbowa w spra- wie generałów pełniących wojskową służbę zawodową; 2) Imienny wykaz generałów pełniących wojskową służbę zawodową ............... 43
3. Uchwała Komitetu Partyjnego Ministerstwa Obrony Narodowej z dnia 14.06.1967 roku........................ 53
4. Pismo szefa Głównego Zarządu Politycznego WP gen. dyw. J. Urbano- wicza do Ministra Obrony Narodowej Marszałka Polski Mariana Spy- chalskiego (z 5.07.1967 r.) – w załączeniu Notatka służbowa o prze- biegu zebrania POP Sztabu WOPK w dniu 4.07.1967 r. .................. 55
5. Rozkaz Ministra Obrony Narodowej Nr 018/MON z dnia 26 lipca 1967 r. w sprawie aktualnych zadań na odcinkach zapobiegania moż- liwościom wystąpienia w życiu sił zbrojnych przejawów godzących w ich gotowość bojową ................ 59
6. Rozkaz Personalny MON Nr 328 z 1.08.1967 r. ............. 61
7. Pismo szefa Głównego Zarządu Politycznego WP wz gen. bryg. Wła- dysława Polańskiego do sekretarza Komitetu Centralnego PZPR Wła- dysława Wichy (z 1.08.1967 r.) – w załączeniu Skrót wypowiedzi II Sekretarza Ambasady PRL w Izraelu na spotkaniu w ASG WP ................. 65
4 8. Notatka Naczelnej Prokuratury Wojskowej w sprawie rozpowszech- niania fałszywych wiadomości (z 2.11.1967 r.) ................... 69
9. Rozkaz Ministra Obrony Narodowej Nr 0546/Kadr z dnia 21.11.1967 r. ......... 71
10. Notatka służbowa szefa Departamentu Kadr MON gen. bryg. Stani- sława Wytyczaka w sprawie przedsięwzięć zmierzających do dalsze- go polepszenia składu jakościowego zawodowej kadry oficerskiej (z 7.12.1967 r.) ............... 73
11. Wykaz generałów zwolnionych z Wojska Polskiego w latach 1967– 1969 (opracowanie własne) ................. 77
Część druga Sztab Generalny WP .......................................................................................... 79
1. Pismo sekretarza Komitetu Partyjnego Sztabu Generalnego płka Wa- cława Jackowskiego do sekretarza Podstawowej Organizacji Partyjnej Zarządu I (z 19.06.1967 r.) .............................................................................. 81
2. Pismo szefa Głównego Zarządu Politycznego WP gen. dyw. Józefa Urbanowicza do zastępcy szefa Sztabu Generalnego gen. dyw. Bole- sława Chochy (z 27.06.1967 r.) – w załączeniu Terminarz narad akty- wu partyjnego okręgów wojskowych (rodzajów sił zbrojnych i akade- mii wojskowych) poświęconych omówieniu zadań wynikających z ma- teriałów VIII Plenum KC PZPR................... 83
3. Sprawozdanie z narady partyjno-służbowej w dniu 30.07.1967 r. ................. 85
4. Pismo sekretarza Podstawowej Organizacji Partyjnej pionu operacyjne- go Sztabu Gen. płka Mieczysława Jarczyńskiego do sekretarza Komitetu Partyjnego PZPR Sztabu Generalnego płka Wacława Jackowskiego (z 2.08.1967 r.) – w załączeniu Uchwała zebrania POP PZPR instytucji pionu operacyjnego Sztabu Gen. podjęta w dniu 29.07.1967 r. ......................... 93
5. Wykaz przedsięwzięć w zakresie gotowości bojowej wojsk zrealizo- wanych w Siłach Zbrojnych PRL w związku z zaostrzoną sytuacją na Bliskim Wschodzie (z 17.11.1967 r.) ........................... 97
6. Materiały dot. gen. dyw. Mariana Graniewskiego ................. 101
7. Materiały dot. gen. bryg. Edwarda Pfeffera ................ 113
8. Materiały dot. gen. bryg. Teodora Naumienko .............. 123
5 9. Materiały dot. płka Czesława Bielejewskiego .............. 131
10. Materiały dot. płka Kazimierza Ćwójdy ................. 165
11. Materiały dot. ppłka Kazimierza Compy.................. 185
Część trzecia Instytucje Centralne MON Akademie (Instytuty) Wojskowe .................... 199
1. Materiały dot. gen. bryg. Edwarda Braniewskiego ........................ 201
2. Materiały dot. gen. bryg. Bronisława Bednarza ............. 209
3. Materiały dot. gen. bryg. Tadeusza Pióro ................... 221
4. Materiały dot. gen. bryg. Ignacego Bluma .............. 229
5. Materiały dot. płka Zygmunta Hoffmana ............... 245
6. Materiały dot. płka Fryderyka Malczewskiego ............... 253
7. Materiały dot. płka Adama Heisteina ................. 259
Część czwarta Wojska Obrony Powietrznej Kraju Wojska Lotnicze ......................271
1. Rezolucja narady aktywu partyjnego Wojsk Obrony Powietrznej Kraju odbytej w dniu 26 czerwca 1967 r. ...................... 273
2. Notatka służbowa dotycząca przebiegu informacji politycznej w Inspek- toracie Lotnictwa w dniu 11 lipca 1967 r. wygłoszonej przez I sekretarza b. polskiej ambasady w Izraelu Erwina Klimczaka.............. 275
3. Rezolucje zebrań partyjnych z lipca 1967 r. ................... 281
4. List ppor. Henryka Jadczaka do rodziny (z 27.07.1967 r.) ............. 305
5. Materiały dot. gen. dyw. Czesława Mankiewicza ................... 311
6. Materiały dot. gen. bryg. Jana Stamieszkina ................. 319
7. Materiały dot. gen. bryg. Tadeusza Dąbkowskiego ................. 325
8. Materiały dot. gen. bryg. pil. Juliana Paździora ................. 341
9. Materiały dot. płka Stanisława Zawadzkiego...................... 375
10. Materiały dot. ppłka Zygmunta Ostrowskiego ............... 383
6 11. Materiały dot. ppłka Mariana Bochniewicza ...................... 397
12. Materiały dot. kpt. Krzysztofa Obzejty ................... 417
Część piąta Okręgi Wojskowe Wojska Ochrony Pogranicza ..................... 435
1. Materiały dot. gen. bryg. Jana Drzewieckiego ....................... 437
2. Materiały dot. płka Stanisława Szeniawskiego ................... 451
3. Materiały dot. płka Jacka Albrechta ................... 467
4. Materiały dot. ppłka Edwarda Leszczyńskiego ............................................. 479
Część szósta Rozkazy personalne z lat 1967–1968 o zwolnieniach z zawodowej służby wojskowej ................... 487
1. Grupa I. Zwolnienia w trybie dyscyplinarnym .............. 489
2. Grupa II. Zwolnienia z innych przyczyn ....... 521
Część siódma Materiały dotyczące orzecznictwa partyjnego i decyzji kadrowych z lat 1967–1990............................................................... 589
1. Pismo szefa Departamentu Kadr MON gen. bryg. Stanisława Wyty- czaka do Ministra Obrony Narodowej Marszałka Polski Mariana Spy- chalskiego (z 19.02.1968 r.) – w załączeniu Imienny wykaz oficerów w stopniu pułkownika zwolnionych z wojskowej służby zawodowej w okresie od 22.11.1967 r. do 1.02.1968 r. oraz proponowanych do zwolnienia w I kwartale 1968 r. ................................................................... 591
2. Pismo szefa Departamentu Kadr MON gen. bryg. S. Wytyczaka do szefa Gabinetu Ministra Obrony Narodowej płka dra Zygmunta Zielińskiego (z 8.03.1968 r.) – w załączeniu Imienny wykaz oficerów w stopniu puł- kownika proponowanych do zwolnienia z wojska w I kwartale 1968 r. ...... 599
3. Pismo szefa Głównego Zarządu Politycznego WP, Wiceministra Obrony Narodowej gen. dyw. Józefa Urbanowicza do Ministra Obrony Naro- dowej gen. dyw. Wojciecha Jaruzelskiego (z 2.07.1968 r.) – w załą- czeniu Notatka sekretarza Komisji Kontroli Partyjnej WP ........................... 605 7 4. Pismo szefa Głównego Zarządu Politycznego WP gen. dyw. J. Urba- nowicza do Ministra Obrony Narodowej gen. dyw. W. Jaruzelskiego dot. ppłka rez. Aleksandra Krotoszyńskiego (z 30.09.1968 r.) ..................... 621
5. Notatka służbowa dotycząca rozpatrzonych spraw członków partii przez instytucje partyjne i KKP WP w siłach zbrojnych za tzw. anty- semityzm i postawę lewacko-dogmatyczną (z 20.12.1968 r.)....................... 625
6. Pismo szefa Głównego Zarządu Politycznego WP gen. dyw. J. Urba- nowicza do Ministra obrony Narodowej gen. broni W. Jaruzelskiego (z 6.03.1971 r.) – w załączeniu Dokumenty do rozpatrzenia w trybie odwoławczym na Komisji Odwoławczej V Zjazdu PZPR............................ 629
7. Rozkaz personalny nr 113 z 23.08.1990 r. dot. płka Marka Klibańskiego i płka Michała Sadykiewicza......................................................................... 639
8. Zadośćuczynienie za krzywdy w służbie wojskowej (z 31.12.1990 r.) ........ 641
9. Wykaz imienny oficerów Wojska Polskiego pochodzenia żydowskiego zwolnionych z zawodowej służby wojskowej w 1967 i 1968 roku (opracowanie Departamentu Kadr MON z 1990 r.) ...................................... 645
(druk) 978-83-67580-31-1 ; (wersja elektroniczna) 978-83-67580-32-8
Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Filia w Piotrkowie Trybunalskim
May 15, 2023
https://bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl/publication/9463
Edition name | Date |
---|