Object

This publication is protected and can be accessed only from certain IPs.
This publication is protected and can be accessed only from certain IPs.

Title: Kultura strategiczna w prowadzeniu wojen hybrydowych

Abstract:

Wyjątkową cechą otaczającego nas środowiska bezpieczeństwa jest to, że problemy w nim występujące są złożone, wyzwania są zróżnicowane, a ponadto występują wewnętrzne i zewnętrzne sprzeczności. Dlatego, aby osiągnąć ogólne cele bezpieczeństwa państwa, należy zwrócić szczególną uwagę na rozwój i ewolucję współczesnej wojny hybrydowej. Osiągnąć to możemy poprzez zbadanie kultury strategicznej, która niejako stała się wyznacznikiem działań państw w obszarze bezpieczeństwa.Pojęcie kultury strategicznej w naukach o bezpieczeństwie wykorzystywane jest przede wszystkim w kontekście dążenia do wyjaśnienia odrębnych zachowań państw poprzez odwołanie się do ich szczególnych właściwości strategicznych. Mimo to pozostaje wiele niedomówień odnośnie do tego, czym jest kultura strategiczna i jak można ją wykorzystać. Wśród uczonych zajmujących się kulturą strategiczną dominuje pogląd, że stosowanie tej koncepcji jest kluczowe dla bezpieczeństwa państw, a jej zignorowanie może wiązać się z zagrożeniem dla bezpieczeństwa narodowego.
Dlatego też istnieje kilka (nakładających się) powodów, wyjaśniających znaczenie pojęcia kultury strategicznej dla bezpieczeństwa państwa w epoce rozwoju wojen hybrydowych, mianowicie:
• zrozumienie kultury strategicznej jest fundamentalną częścią jednej z podstawowych zasad wojny: „Jeśli znasz siebie i swego wroga, przetrwasz pomyślnie sto bitew. Jeśli nie poznasz swego wroga, lecz poznasz siebie, jedną bitwę wygrasz, a drugą przegrasz. Jeśli nie poznasz ni siebie, ni wroga, każda potyczka będzie dla ciebie zagrożeniem”, w konsekwencji przyczynia się to do zrozumienia działań państw w sferze bezpieczeństwa;
• kultura strategiczna kieruje naszą uwagę na znaczenie historii, motywacji, własnego obrazu i zachowania innych;
• kultura strategiczna pomaga przełamać sztuczną granicę między środowiskiem wewnętrznym, w którym realizowana jest polityka, a środowiskiem bezpieczeństwa zewnętrznego;
• zrozumienie zmiennych kultury strategicznej może mieć kluczowe znaczenie dla oceny przyszłych scenariuszy i zagrożeń, ponieważ daje możliwość uchwycenia niuansów i zrozumienia sposobu, w jakim państwa działają na arenie międzynarodowej.
Zadaniem niniejszej pracy jest zbadanie wybranych elementów składających się na kulturę strategiczną, które mogą być wykorzystane w prowadzeniu wojny hybrydowej w okresie poprzedzającym konflikt militarny, a także przybliżenie odbiorcom sposobów wykorzystania elementów kultury strategicznej w celu uzyskania przewagi w kształtowaniu porządku międzynarodowego. Zatem przedmiotem badań będzie kultura strategiczna i jej rola w prowadzeniu wojny hybrydowej, jak również sama wojna hybrydowa. Wpływ kultury strategicznej na sposób prowadzenia wojen hybrydowych, na podstawie przeprowadzonych badań, stanowi jedynie przybliżenie rzeczywistości i nie wyjaśnia wszystkich metod, jakimi posługują się państwa i organizacje pozapaństwowe w celu narzucenia woli politycznej. Warto podkreślić, że kultura strategiczna nie jest dogmatem ani obiektywem, przez który można patrzeć w przeszłość lub przyszłość. Jest to przydatne narzędzie do zrozumienia, w jaki sposób i jakie są okoliczności, w których państwo definiuje odpowiednie środki i narzędzia, aby osiągnąć swoje cele w zakresie bezpieczeństwa. Co więcej, dokonując analizy kultury strategicznej należy wyraźnie zaznaczyć, że badania nad kulturą strategiczną podlegają ciągłej ewolucji, ponieważ kultury strategiczne mogą się zmieniać, a najczęstsza zmiana w kulturze strategicznej idzie w parze z przełomem w sposobie myślenia.
Summary
Strategic Culture in Waging Hybrid Warfare
A unique feature of the surrounding security environment consists of the complexity of its problems, the diversity of challenges faced and the existence of internal and external contradictions. Therefore, in order to achieve the overall security goals of the state, special attention must be paid to the development and evolution of modern hybrid warfare. We can achieve this by examining the strategic culture that has become somewhat a determinant of states’ actions in the security field. The concept of strategic culture has become widely used in security studies, primarily in the context of seeking the explanation of distinct behaviour strategies of states by reference to their distinctive strategic characteristics. Despite this, there remains a great deal of ambiguity about what strategic culture is and how it can be used in a research context. The predominant view among strategic culture scholars is that the application of the concept is crucial to the security of states and that ignoring it may involve a threat to national security. Accordingly, there are several (overlapping) reasons explaining the relevance of the concept of strategic culture to state security in an era of developing hybrid warfare. Firstly, understanding strategic culture is a fundamental part of one of the basic principles of war: “If you know yourself and your enemy, you will successfully survive a hundred battles. If you do not know your enemy, but know yourself, you will win one battle and lose another. If you know neither yourself nor your enemy, every skirmish will be a threat to you”, consequently contributing to the understanding of states’ actions in the security field. Secondly, strategic culture directs our attention to the importance of history, motivation, self-image and the behaviour of others. Third, it helps to break down the artificial boundary between the internal environment in which policy is implemented and the external security environment. Fourth, understanding the variables of strategic culture can be crucial for assessing future scenarios and threats, as it provides an opportunity to grasp the nuances and understand the way states act in the international arena. The aim of this monograph is to examine selected elements comprising strategic culture that can be used in the conduct of hybrid warfare in the run-up to a military conflict, and to provide an insight into the methods of using selected elements of strategic culture to gain an advantage in shaping the international order and weakening a rival in the international arena. Thus, the subject of the study is strategic culture and its role in hybrid warfare, as well as hybrid warfare itself. The impact of strategic culture on the way hybrid wars are fought, based on the research conducted, is only an approximation of reality and does not explain all the methods used by states or non-state organisations to impose political will. It is worth emphasising that strategic culture is not a dogma or a lens through which we see the past or the future. It is a useful tool for understanding the circumstances in which a state defines the appropriate means and tools to achieve its security goals. Moreover, in analysing strategic culture, it should be clear that strategic culture research is in constant evolution, as strategic cultures can change, and the most common change in strategic culture goes hand in hand with a breakthrough in thinking.



Table of contents:

SPIS TREŚCI
WYKAZ SKRÓTÓW . 7
WSTĘP 9
ROZDZIAŁ 1
KULTURA STRATEGICZNA W BADANIACH NAD BEZPIECZEŃSTWEM 19
1.1. Kultura strategiczna w ujęciu definicyjnym 26
1.2. Kultura bezpieczeństwa, kultura wojny, kultura pokoju a kultura strategiczna 35
1.3. Kultura strategiczna wybranych państw . 42
1.4. Kultura strategiczna organizacji na przykładzie Unii Europejskiej 62
1.5. Wnioski 70
ROZDZIAŁ 2
WOJNY HYBRYDOWE — GENEZA, PRÓBA ZDEFINIOWANIA . 73
2.1. Wojny hybrydowe w ujęciu definicyjnym 77
2.2. Zagrożenia hybrydowe 84
2.3. Cechy wojny hybrydowej . 88
2.4. Ewolucja wojen hybrydowych . 93
2.5. Wnioski 102
ROZDZIAŁ 3
STRATEGIA PROWADZENIA WOJEN HYBRYDOWYCH . 105
3.1. Strategia — geneza, definicje, istota pojęcia 106
3.2. Ewolucja strategii . 110
3.3. Obszary wojny hybrydowej . 117
3.4. Modele wojny hybrydowej 138
3.5. Wnioski 147
ROZDZIAŁ 4 KONTRSTRATEGIA W WOJNIE HYBRYDOWEJ . 151
4.1. Stan badań nad przeciwdziałaniem zagrożeniom hybrydowym . 155
4.2. Przeciwdziałanie zagrożeniom hybrydowym w wybranych domenach 165
4.2.1. Domena dyplomatyczna 167
4.2.2. Domena informacyjna 168
4.2.3. Domena cybernetyczna . 170
4.2.4. Domena wojskowa . 172
4.2.5. Domena ekonomiczna 176
4.2.6. Domena prawna 180
4.3. Wnioski 181
ROZDZIAŁ 5
WYBRANE SKŁADNIKI KULTURY STRATEGICZNEJ W PROWADZENIU WOJEN HYBRYDOWYCH 185
5.1. Geografia i geopolityka . 187
5.2. Historia i tożsamość narodowa . 193
5.3. Kultura polityczna . 196
5.4. System społeczno-gospodarczy 200
5.5. Religia jako element bezpieczeństwa 204
5.6. Rozwój technologiczny . 209
5.7. Oddziaływanie psychologiczne . 214
5.8. Wnioski 219
ZAKOŃCZENIE 223
BIBLIOGRAFIA . 227
SUMMARY 251

Place of publishing:

Kielce

Physical description:

254 s.

ISBN:

978-83-67580-01-4

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach

Date issued:

2022

Identifier:

oai:bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl:10124 ; doi:10.25951/9380

Language:

polski

Type:

tekst

Access rights:

tylko w Oddziale Informacji Naukowej

Format:

application/pdf

Object collections:

Last modified:

Nov 23, 2023

In our library since:

Nov 23, 2023

Number of object content hits:

1

All available object's versions:

https://bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl/publication/9380

Show description in RDF format:

RDF

Show description in OAI-PMH format:

OAI-PMH

×

Citation

Citation style:

This page uses 'cookies'. More information