Obiekt

Tytuł odmienny:

Faunal and ecological analysis of carabid beetle assemblages (Coleoptera, Carabidae) in selected forests of the Holy Cross Mountains

Abstrakt:

Badania nad Carabidae (Coleoptera) prowadzono w Górach Świętokrzyskich w 14 zespołach roślinnych, na stałych powierzchniach badawczych zlokalizowanych w borach - świeżym, suchym, wilgotnym, bagiennym, mieszanym, jodłowym, trzcinnikowym; świetlistej dąbrowie; grądzie; buczynach - żyznej karpackiej, żyznej sudeckiej, kwaśnej niżowej; łęgu oraz olsie. Materiał odławiano w latach 2011-2012, metodą pułapek Barbera z glikolem, powszechnie stosowaną w badaniach ilościowych dotyczących fauny epigeicznej. Zebrany materiał poddano charakterystyce uwzględniającej liczebność, skład gatunkowy, strukturę dominacji, różnorodność zgrupowań, stałość gatunków, wierność gatunków, sezonową dynamikę gatunków oraz zgrupowań Carabidae, strukturę ekologiczną i zoogeograficzną oraz walory fauny Carabidae.Podczas badań odłowiono łącznie 24441 osobników należących do 143 gatunków. W pierwszym roku badań odłowiono 11374 osobniki reprezentowane przez 105 gatunków, w drugim roku badań odłowiono 13067 osobników należących do 108 gatunków Carabidae. W zebranym materiale stwierdzono szereg szczególnie cennych elementów dla Gór Świętokrzyskich, w tym dla fauny Polski. Zaliczono do nich gatunki wymienione w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, umieszczone na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce, objęte prawną ochroną gatunkową w Polsce, gatunki górskie oraz gatunki nowe dla Gór Świętokrzyskich. Powstała lista zawiera 43 gatunki, czyli nieco ponad 30% wszystkich zebranych na badanym terenie oraz ponad 8% gatunków Carabidae występujących w Polsce, wśród których stwierdzono, 1 gatunek z Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt, 10 gatunków z Czerwonej listy zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce, 9 gatunków objętych ochroną prawną, 6 gatunków górskich, 25 gatunków nowych dla Gór Świętokrzyskich. Uzyskano wyniki wskazujące na istotne różnice między zgrupowaniami niemal we wszystkich rozważanych kwestiach. Pozwalają one na pozytywne zweryfikowanie postawionej hipotezy badawczej, zakładającej istnienie odrębnych zgrupowań Carabidae w wybranych zespołach leśnych lub w leśnych zespołach roślinnych bliskich sobie pod względem taksonomicznym. Wyniki badań mają duże znaczenie poznawcze. Obecność licznych nowych gatunków dla Gór Świętokrzyskich w zebranym materiale poszerza znacząco listę gatunków Carabidae występujących w regionie. Szereg niezbadanych jeszcze środowisk pozwala mieć nadzieję na stwierdzenie kolejnych nowych gatunków w Górach Świętokrzyskich. Wyniki wskazują na ogromne znaczenie lasów dla różnorodności biologicznej Polski, mają one też duże znaczenie praktyczne. Stwierdzono, że nie tylko na terenach chronionych, ale i poza nimi, w „zwykłych” lasach gospodarczych występują bardzo wartościowe elementy fauny. Lasy gospodarcze odgrywają w związku z tym ogromną rolę, jako obszary znacząco przyczyniające się do utrzymania różnorodności biologicznej Polski. Dlatego gospodarcza eksploatacja lasów powinna być kształtowana tak, aby walorów tych nie utracić. Jest to jedno z najważniejszych zadań dla służb lasów państwowych, tym bardziej, że wśród stwierdzonych elementów, jest wiele gatunków zagrożonych w swym bycie.

The studies on Carabidae (Coleoptera) were carried out in the Holy Cross Mountains in fourteen plant communities on permanent research plots located in the following forest types - fresh pine coniferous forest, dry pine coniferous forest, humid coniferous forest, marshy coniferous forest, mixed coniferous forest, fir forest, submontane moist spruce-pine forest, thermophilous oak forest, oak-hornbeam forest, forbrich Carpathian fir-beech forest, forbrich Sudeten fir-beech forest, lowland acidic beech forest, marshy meadow and alder carr. The material was caught in 2011-2012, using the Barber-glycol trap method, commonly used in quantitative research on epigeic fauna.The collected material was subjected to characteristics taking into account the abundance, species composition, dominance structure, diversity of groupings, constancy of species, faithfulness of species, seasonal dynamics of species and Carabidae groups, ecological and zoogeographic structure and values of the Carabidae fauna.During the study, a total of 24441 individuals belonging to 143 species were caught. In the first year of the study, 11,374 specimens represented by 105 species were caught, in the second year of study 13,067 specimens belonging to 108 Carabidae species were caught. The collected material found a number of particularly valuable elements for the Holy Cross Mountains, including the fauna of Poland. These included species listed in the Polish Red Book of Animals, placed on the Red List of endangered and endangered animals in Poland, covered by legal protection in Poland, mountain species and new species for the Świętokrzyskie Mountains. The resulting list contains 43 species, i.e. slightly more than 30% of all collected in the studied area and over 8% of Carabidae species found in Poland, among which were found, 1 species from the Polish Red Book of Animals, 10 species from the Red list of endangered and endangered animals in Poland, 9 species under legal protection, 6 mountain species, 25 new species for the Holy Cross Mountains. The results showed significant differences between the groupings in almost all issues considered. They allow for positive verification of the research hypothesis, assuming the existence of separate Carabidae clusters in selected forest complexes or in forest plant complexes close to each other in taxonomic terms. The results are of great cognitive significance. The presence of numerous new species for the Świętokrzyskie Mountains in the collected material significantly extends the list of Carabidae species found in the region. A number of unexplored environments allow you to hope to find more new species in the Holy Cross Mountains. The results indicate the great importance of forests for Poland's biodiversity, they also have great practical significance. It was found that not only in protected areas, but also outside them, in the "ordinary" economic forests there are very valuable elements of fauna. Therefore, economic forests play a huge role as areas significantly contributing to maintaining Poland's biodiversity. Therefore, the economic exploitation of forests should be shaped so as not to lose these assets. This is one of the most important tasks for state forest services, all the more so because among the identified elements there are many endangered species in their being.

Uwagi:

Zawiera bibliografię ; Zawiera ilustracje

Identyfikator:

oai:bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl:4888

Sygnatura:

000468Dr

Katalog komputerowy:

kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

pol

Uzyskany tytuł:

doktor

Data uzyskania stopnia:

14.07.2020

Instytucja nadająca tytuł:

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Promotor:

Huruk, Stanisław

Recenzent:

Czachorowski, Stanisław Zbigniew ; Aleksandrwicz, Oleg

Dziedzina nauki:

Dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych

Dyscyplina naukowa:

Nauki biologiczne

Wydział:

Wydział Nauk Ścisłych i Przyrodniczych

Typ:

rozprawa doktorska

Prawa dostępu:

tylko w Oddziale Informacji Naukowej

Stan publikacji:

niepublikowana

Lokalizacja oryginału:

BU Kielce