Object

Abstract:

Podstawowe przesłanie tej publikacji, zawarte w tytule: Poznać, aby pomóc, wpisuje się we współczesny nurt EBP (Evidence-Based Practice) czyli praktyki opartej na dowodach empirycznych. Synchronizacja diagnozy, interwencji i ponownej diagnozy stanowi podstawowy postulat tego opracowania. Rehabilitacja wymaga rzetelnego i trafnego rozpoznania problemu, dlatego punktem wyjścia było wyodrębnienie specyficznych zjawisk życia społecznego (szczególnie rodzinnego i szkolnego), a następnie dobranie stosownych narzędzi diagnostycz-nych. Aby ten cel zrealizować strukturę analiz uporządkowano w oparciu o schemat: od teoretycznego opisu do praktycznej diagnozy zjawiska. W pierwszej części zaprezentowano eko-systemową perspektywę rozumienia funkcjonowania dzieci i młodzieży z Niepełnosprawnością Intelektualną. Uzasadnia ona konieczność diagnozy przestrzeni życia społecznego, a w szczególności rodziny i szkoły. Dlatego w części drugiej, po eksploracji zasadniczych postula-tów diagnozy psychologicznej, zaprezentowano charakterystykę szczegółowych problemów w obszarze tych środowisk. Najpierw wskazano na kluczowe zagadnienia adaptacji rodzica do niepełnosprawności intelektualnej dziecka. Następnie przeprowadzono analizy funkcjonowa-nia całego sytemu rodzinnego oraz jego poszczególnych podsystemów (rodzicielskiego i mał-żeńskiego). Uwzględniono także sytuację psychologiczną rodzeństwa i rolę starszego pokole-nia w rodzinie. Do wskazanych w poszczególnych obszarach problemów dopasowano techniki i narzędzia badawcze. Następnie poświęcono uwagę mikrośrodowisku szkolnemu, a w szczególności relacjom z rówieśnikami i nauczycielami. Poznaniu pozytywnych i negatywnych doświadczeń społecznych ucznia ale także jego funkcjonowaniu w obszarze tych relacji mogą służyć zaprezentowane narzędzia diagnostyczne. Publikację wieńczy koncentracja na pomiarze postaw społecznych wobec osób niepełnosprawnych, jako kluczowym wskaźniku egzosytemu. W tym celu zaproponowano narzędzia do pomiaru postaw jawnych (oparte na samoopisie) i ukrytych (oparte na testach). Dziecko z Niepełnosprawnością Intelektualną znacznie dłużej utrzymuje status osoby zależnej dlatego opieka i wychowanie stanowi poważne wyzwanie dla osób i środowisk jego rozwoju. Poznanie jakości i efektywności mechanizmów adaptacyjnych stosowanych przez osoby znaczące w rodzinie, szkole i środowisku otwartym umożliwić może podjęcie działań wspierających, a tym samym przyczynić się do poprawy funkcjonowania dzieci i młodzieży z ograniczonymi możliwościami rozwojowymi. Zapraszam do wspólnej podróży w odkrywaniu tych światów.

Table of contents:

SPIS TREŚCI
WSTĘP 5
I. WSPÓŁCZESNA WIZJA REHABILITACJI OSOBY Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ 7
1.1. Zmiana paradygmatu: od indywidualnego do społecznego 7
1.2. Osoba z Niepełnosprawnością Intelektualną w ekosystemie 13
II. DIAGNOZA ŚRODOWISKA SPOŁECZNEGO DZIECI I MŁODZIEŻY Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ 25
2.1. Postulaty diagnozy psychologicznej 25
2.1.1. Cel badania – ewolucja od diagnozy nozologicznej po rozwojową 26
2.1.2. Podmiot badany – w kierunku badania specyficznych grup i specyficznych jednostek 28
2.1.3. Przedmiot badania – od koncentracji na deficytach intelektualnych do poszukiwania zasobów osobowych 30
2.1.4. Drogi (metody) dostępu – techniki docierania do przedmiotu badań 30
2.2. Poznawanie ekosystemu dzieci i młodzieży z Niepełnosprawnością Intelektualną 32
2.2.1. Diagnoza środowiska rodzinnego 33
2.2.1.1. Diagnoza sytuacji psychologicznej rodziców dziecka z Niepełnosprawnością Intelektualną 33
2.2.1.2. Diagnoza relacji między rodzicami a dziećmi z Niepełnosprawnością Intelektualną 55
2.2.1.3. Poznawanie więzi małżeńskiej rodziców dziecka z Niepełnosprawnością Intelektualną 66
2.2.1.4. Poznawanie sytuacji psychologicznej rodzeństwa oraz roli starszego pokolenia 72
2.2.1.5. Globalna diagnoza systemu – rodziny z dzieckiem z Niepełnosprawnością Intelektualną 78
2.2.2. Diagnoza społecznego środowiska szkolnego Uczniów z Niepełnosprawnością Intelektualną 83
2.2.3. Diagnoza postaw społecznych wobec osób z Niepełnosprawnością Intelektualną – jako kluczowego elementu Egzosytemu 94
2.2.3.1. Wybrane narzędzia do pomiaru postaw wobec osób z niepełnosprawnością oparte na technice samoopisu 96
2.2.3.2. Wybrane narzędzia do pomiaru postaw wobec osób z niepełnosprawnością oparte na testach 105
ZAKOŃCZENIE 109
BIBLIOGRAFIA 113
ANEKS 131

Place of publishing:

Piotrków Trybunalski

Physical description:

156 s.

ISBN:

978-83-7133-997-4

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Filia w Piotrkowie Trybunalskim

Date issued:

2022

Identifier:

doi:10.25951/4873

Language:

polski

Format:

application/pdf