Title:

Działalność samokształceniowa i oświatowa w ruchu zetowym w latach zaborów i I wojny światowej

Group publication title:

Piotrkowskie Zeszyty Historyczne

Creator:

Waingertner, Przemysław

Keywords:

polskie organizacje młodzieżowe ; I wojna światowa ; oświata na ziemiach polskich w XX w.

Abstract:

W latach 1886-1914 konspiracyjny Związek Młodzieży Polskiej „Zet” rozszerzył swoje struktury i działalność na ziemie polskie wszystkich trzech zaborów oraz na ośrodki akademickie i skupiska młodzieży polskiej w Rosji i Europie Zachodniej. Zetowcy prowadzili przy tym pracę organizacyjną (obejmującą ziemie polskie pod zaborami, jak i zagranicę), której celem było tworzenie, inspirowanie, bądź włączanie się w działalność licznych organizacji akademickich, szkolnych, robotniczych i chłopskich. Członkowie ZMP starali się również zakładać, inspirować programowo, bądź penetrować organizacje „dorosłego” społeczeństwa – stowarzyszenia kulturalno-oświatowe i partie polityczne. Działalności „Zetu” przyświecały hasła niepodległościowe, patriotyczne i program społeczny, oparty na idei demokracji, samorządu, praw obywatelskich, tolerancji narodowościowej i religijnej oraz sprawiedliwości społecznej.Obszarem, do którego młodzi konspiratorzy przywiązywali wielką wagę, było samokształcenie i szerzenie oświaty wśród młodzieży akademickiej i szkolnej, młodego pokolenia robotników i chłopów oraz w „dorosłym” społeczeństwie. Hasła te reprezentanci ruchu propagowali na łamach prasy i urzeczywistniali, podejmując liczne inicjatywy samokształceniowe i oświatowe. Poczynania te charakteryzowały aktywność działaczy „Zetu” nie tylko w okresie zaborów, ale także w latach I wojny światowej. Uczestnicząc w walce zbrojnej o niepodległość i propagując określony model ładu społeczno-politycznego w przyszłym państwie polskim, młodzi konspiratorzy nie tracili z oczu potrzeby wychowania i profesjonalnego przygotowania młodzieży do przyjęcia przez nią w przyszłości odpowiedzialności za odbudowaną po latach zaborów i wojennych zmagań Rzeczpospolitą.

Place of publishing:

Piotrków Trybunalski

Physical description:

S. 45-64

ISSN:

2449-738X

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Filia w Piotrkowie Trybunalskim

Date issued:

2020

Identifier:

doi:10.25951/4174

Language:

polski

Is part of:

Piotrkowskie Zeszyty Historyczne

Has part:

T. 21, z.1

Type:

tekst

Access rights:

otwarty dostęp

License:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych (CC BY-NC-ND)

Format:

application/pdf