@misc{Waingertner_Przemysław_Działalność_2020, author={Waingertner, Przemysław}, address={Piotrków Trybunalski}, howpublished={online}, year={2020}, publisher={Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Filia w Piotrkowie Trybunalskim}, language={polski}, abstract={W latach 1886-1914 konspiracyjny Związek Młodzieży Polskiej „Zet” rozszerzył swoje struktury i działalność na ziemie polskie wszystkich trzech zaborów oraz na ośrodki akademickie i skupiska młodzieży polskiej w Rosji i Europie Zachodniej. Zetowcy prowadzili przy tym pracę organizacyjną (obejmującą ziemie polskie pod zaborami, jak i zagranicę), której celem było tworzenie, inspirowanie, bądź włączanie się w działalność licznych organizacji akademickich, szkolnych, robotniczych i chłopskich. Członkowie ZMP starali się również zakładać, inspirować programowo, bądź penetrować organizacje „dorosłego” społeczeństwa – stowarzyszenia kulturalno-oświatowe i partie polityczne. Działalności „Zetu” przyświecały hasła niepodległościowe, patriotyczne i program społeczny, oparty na idei demokracji, samorządu, praw obywatelskich, tolerancji narodowościowej i religijnej oraz sprawiedliwości społecznej.Obszarem, do którego młodzi konspiratorzy przywiązywali wielką wagę, było samokształcenie i szerzenie oświaty wśród młodzieży akademickiej i szkolnej, młodego pokolenia robotników i chłopów oraz w „dorosłym” społeczeństwie. Hasła te reprezentanci ruchu propagowali na łamach prasy i urzeczywistniali, podejmując liczne inicjatywy samokształceniowe i oświatowe. Poczynania te charakteryzowały aktywność działaczy „Zetu” nie tylko w okresie zaborów, ale także w latach I wojny światowej. Uczestnicząc w walce zbrojnej o niepodległość i propagując określony model ładu społeczno-politycznego w przyszłym państwie polskim, młodzi konspiratorzy nie tracili z oczu potrzeby wychowania i profesjonalnego przygotowania młodzieży do przyjęcia przez nią w przyszłości odpowiedzialności za odbudowaną po latach zaborów i wojennych zmagań Rzeczpospolitą.}, title={Działalność samokształceniowa i oświatowa w ruchu zetowym w latach zaborów i I wojny światowej}, type={tekst}, doi={10.25951/4174}, }