@misc{Życki_Artur_Bezpieczeństwo_2021, author={Życki, Artur}, address={Kielce}, howpublished={online}, year={2021}, publisher={Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach}, language={polski}, abstract={Środowisko naturalne od początku dziejów ludzkości znajduje się w ciągłej interakcji z człowiekiem. Nastanie epoki przemysłowej zwiększyło antropopresję w skali wcześniej nienotowanej, proces ten narastał, aż przybrał w czasach współczesnych postać katastrofy ekologicznej. W 2019 roku lodowce Grenlandii skurczyły się bardziej niż kiedykolwiek w historii, lód zanika w Arktyce i Antarktydzie, podnosi się poziom mórz, wieczna zmarzlina od Kanady po Syberię rozmarza, widmo przegrzanej planety staje się faktem. Wzrost temperatury powoduje suszę, a ta z kolei pożary o czym dotkliwie przekonali się mieszkańcy Australii na przełomie 2019/2020 roku. Brak opadów jest odczuwalny także w Europie, drastycznie spada poziom wody w Renie, Dunaju czy Wiśle, szlaki wodne przestają być żeglowne, wody zaczyna brakować w rzekach dla chłodzenia konwencjonalnych elektrowni, wysychają studnie, wprowadzane są ograniczenia w dostawach wody do gospodarstw domowych. W 2018 roku średnia roczna temperatura powietrza na świecie zwiększyła się o 1,0°C wobec średniej z okresu przedindustrialnego, wkrótce osiągnie pułap 1,5° a po przekroczeniu tego progu zmiany klimatyczne będą nieodwracalne. W książce poddano analizie obszary zurbanizowane, gdyż to one emitują 75% gazów cieplarnianych, a więc batalia o klimat rozegra się w miastach, a świadomość ekologiczna mieszkańców, (która jest przedmiotem badań w niniejszej publikacji), ma dla wyniku tej batalii fundamentalne znaczenie. Bezpieczeństwo ekologiczne wymaga zmiany paradygmatu życia społecznego, a koszty powiązane z ratowaniem świata są zarówno natury społeczno-finansowej jak i politycznej. Ten ostatni czynnik wydaje się być najbardziej złożony, gdyż wymaga osiągnięcia konsensusu pomiędzy głównymi aktorami na globalnej i krajowych scenach politycznych. Młyńskie kamienie liberalnej demokracji mielą powoli, a poszerzający się obszar populizmu podważa naukowe ustalenia co do przyczyn i istoty zmian klimatycznych, fake newsy sieją zamęt, niszczą tkankę społeczną, politycy zarządzają poprzez konflikt, chaos i lęki, narodowe egoizmy triumfują. Mamy problem z ekologią bo mamy problem ze sobą, cywilizacja przełomu tysiącleci oderwała pieniądz od pracy, naukę od mądrości, wiarę od moralności, a wybory, decyzje i działania polityczne od odpowiedzialności. Uratujemy świat i naszą cywilizację jeśli w procesie demokratycznych wyborów powołamy do władzy mężów stanu, którzy potrafią wznieść się ponad bieżące, nieistotne z perspektywy cywilizacji człowieka podziały, i którzy będą mieli odwagę podjąć dalekowzroczne, proekologiczne decyzje, które choć niewygodne dla wielu uratują wszystkich.}, type={księgarnia Wydawnictwa UJK}, title={Bezpieczeństwo ekologiczne w Europie: odpowiedź na współczesne wyzwania}, doi={10.25951/4301}, }