@misc{Chwastyk-Kowalczyk_Jolanta_Fenomen_2025,
 author={Chwastyk-Kowalczyk, Jolanta},
 address={Kielce},
 howpublished={online},
 year={2025},
 publisher={Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach},
 language={polski},
 abstract={Prasa lokalna w Polsce po 1989 roku, będąca istotnym elementem demokratyzacji i pluralizacji mediów, pozostaje niedostatecznie zbadana. Niniejsza publikacja analizuje „Ściernisko. Miesięcznik gminy Dygowo”, wydawany w latach 1990-1996 – jako unikatowy przykład prasy lokalnej w tym okresie. Miesięcznik objęła faza pierwsza – żywiołowy entuzjazm nowych wydawców i nadawców oraz wymuszonych przekształceń starych tytułów (od maja 1989 do połowy 1991 roku), tytuł przetrzymał fazę drugą – pozornej stabilizacji i zmian podskórnych w prasie i radiu (od połowy 1991 do końca 1992 roku), fazę trzecią – otwartej walki o rynek mediów, zwłaszcza audiowizualnych (początek 1993 do sierpnia 1994 roku), by polec w czwartej fazie – zagospodarowania rynku po pierwszym procesie koncesyjnym i inwazji tygodników niemieckich (od września 1994 do końca 1996). Analiza jakościowa zawartości pisma wykazała, że powstrzymywało się ono od estetyzacji rzeczywistości, było zwierciadłem codzienności w dygowskiej społeczności w latach 1990-1996. Dokumentowało oddolny proces budowania demokracji – czasem niekompetentny i z błędami – ukazując jednocześnie dynamikę przemian społecznych, politycznych i kulturowych w małych społecznościach. Jednocześnie pełniło funkcję integracyjną, edukacyjną i kulturotwórczą. „Ściernisko” poruszało tematy począwszy od samorządu terytorialnego, a więc kwestii politycznych i społeczno-organizacyjnych, a skończywszy na sprawach kulturalnych, folklorystycznych, literackich, historycznych, oświatowych i sportowych. Jest przykładem „glokalizacji mediów, ponieważ nie zamykało się w kręgu lokalnych spraw, lecz śledziło – choć w niewielkim stopniu – także zjawiska i procesy globalne pielęgnując i propagując rodzimą tradycję, […], realizując dewizę: myśl globalnie, działaj lokalnie” (M. Gierula). W opracowaniu podkreślono wyjątkową rolę pisma w kształtowaniu tożsamości lokalnej, monitorowaniu władzy, a także pełnieniu funkcji emocjonalnej poprzez promowanie inicjatyw społecznych i budowanie więzi między mieszkańcami. Analiza wykazała, że zespół redakcyjny zachował rzetelność dziennikarską, uwiarygodniając swoje narracje i wzmacniając więzi czytelników z magazynem. „Ściernisko” jednocześnie edukowało i jednoczyło lokalną społeczność, ukazując istotne procesy transformacyjne lat 90. Publikacja skierowana jest do medioznawców, socjologów, politologów, historyków, dziennikarzy i samorządowców, oferując nowe spojrzenie na znaczenie mediów lokalnych w procesie demokratyzacji Polski po 1989 r.},
 title={Fenomen społeczno-medialny - "Ściernisko" 1990-1996. Miesięcznik społeczności gminy Dygowo},
 type={tekst},
 doi={10.25951/14027},
}